Skip to main content
SUPERVISOR
Nader Fathianpour,Hasan Tabatabaei
نادر فتحیان پور (استاد راهنما) سید حسن طباطبائی (استاد راهنما)
 
STUDENT
Shokouh Riahi Najafabadi
شکوه ریاحی نجف آبادی

FACULTY - DEPARTMENT

دانشکده معدن
DEGREE
Master of Science (MSc)
YEAR
1391

TITLE

Application of Fuzzy TOPSIS Method in improving the selection of favorable porphyry Copper mineralization zones in South Sarcheshmeh metallogenic Zone
Current study deals with detecting and ranking the promising regions in a mineral exploration project in order to achieve accurate and reliable results in addition to save energy, time and money. To achieve this goal, two simple, fast and cheap variants of multi criteria decision-making (MCDM) methods called Topsis and Fuzzy-Topsis, have been employed. These MCDM methods are applied on the south and south-east of Sarcheshmeh porphyry copper deposit believed to have great potential of porphyry copper mineralizations. So far, a number of prospects named Darehzar, Sereydoon, northern-Sereydoon, Koohpanj, Dehsiyahan (Bandare Baghoo), Bande Mamzar and Goor-ali Esmaeili has shown promising evidences of porphyry mineralization in this region. In the first step, the promising prospects were determined through integrating all available exploratory data layers including geological lithology and structures, alterations derived out of remotely sensed imagery, geochemical and geophysical anomalies using Fuzzy logic and Weighted overlay methods in an GIS environment. Out of this stage, a number of 20 prospects having at least 2 kilometers area were selected via applying appropriate threshold based on their allocated rank order of fuzzy favorability map. Next the most relevant attributes of the selected promising prospects were selected and averaged over the entire area of those 20 promising areas. Then, the decision-making matrices were computed using these average values over each selected prospect forming the rows of the final matrix having 6 criteria as its columns. These were then inputted to the Topsis and Fuzzy Topsis multi criteria decision making algorithms. In the final processing stage, the Topsis and Fuzzy Topsis algorithm were applied on input matrix to rank the order of best prospects in terms of similarities to porphyry copper mineralization. Based on the final results, the Darehzar prospect with maximum similarty coefficient to the ideal porphyry mineralization ranked first followed by Sereydoon and north-Sereydoon ranking second and third best prospects respectively. Comparing Topsis and Fuzzy-Topsis results show that both methods were capable of prioritizing the promising prospects, however Fuzzy-Topsis gave better ranking order due to having less sensitivity to the noisy input data layers and higher flexibility of weights assigned to the criteria. The validity of the results were
مطالعه حاضر کوششی است جهت استفاده از روشی که بتوان با بکارگیری آن در زمینه اکتشاف معدن، هنگام انتخاب بهترین منطقه جهت تمرکز عملیات اکتشافی و اولویت بندی مناطق براساس اهمیت آن ها از نظر پتانسیل ماده معدنی، در وقت و هزینه و انرژی تا حد زیادی صرفه جویی گردد و نتیجه به دست آمده، قابل قبول، منطقی و تا حدود زیادی قابل اطمینان باشد. بدین منظور از روش های تصمیم گیری چندمعیاره TOPSIS و Fuzzy TOPSIS، که روش های ساده، راحت، سریع و مطمئنی در زمینه انتخاب می ‌ باشند استفاده گردید. جهت استفاده از این روش، محدوده جنوب و جنوب شرقی مس سرچشمه که دارای پتانسیل کانی سازی ماده معدنی مس پورفیری می باشد و شامل مناطق شناخته شده کانی سازی مس پورفیری مانند کانسارهای دره زار، سریدون، سریدون شمالی، ناحیه ده سیاهان(بندر باغو)، نشانه معدنی کوه پنج، نشانه معدنی مس بند ممزار و نشانه معدنی مس گورعلی اسماعیلی می باشد تعیین گردید. پس از آن با تهیه و جمع آوری لایه های اطلاعاتی اکتشافی همچون دورسنجی، ژئوشیمی، ژئوفیزیک، زمین شناسی و ساختاری موجود در محدوده، در محیط GIS و تلفیق آن ها به روش های منطق فازی(Fuzzy Logic) و همپوشانی وزن دار(Weighted Overlay)، مناطقی که دارای پتانسیل کانی سازی مس پورفیری بودند مشخص شدند. پس از آن با اعمال مقدار حد آستانه مناسب از نظر اهمیت کانی سازی تعداد 20 منطقه دارای حداقل دو کیلومتر مساحت به عنوان مناطقی که دارای اهمیت اکتشافی از نظر پتانسیل مس پورفیری بودند، جهت ورود به الگوریتمهای تصمیم گیری چند معیاره تاپسیس و فازی تاپسیس انتخاب شدند. سپس با استفاده از این مناطق به عنوان گزینه های مورد نظر و مقدار متوسط هر کدام از لایه های اکتشافی در مناطق که به عنوان معیارهای مورد بررسی می باشند، ماتریس تصمیم گیری که سطرهای آن گزینه های انتخابی و ستون های آن معیارهای در نظر گرفته می باشد، تشکیل و الگوریتمهای تاپسیس و فازی تاپسیس بر روی آن اعمال شد. بدین ترتیب 20 منطقه مورد نظر توسط اعمال هر کدام از روش های تصمیم گیری چندمعیاره ذکر شده، به ترتیب اهمیت اکتشافی اولویت بندی و مستعد ترین مناطق جهت تمرکز عملیات اکتشافی مشخص شد. با مقایسه و بررسی آنچه که از اعمال هر کدام از روش ها به دست آمد، منطقه دره زار با بیشترین ضریب نزدیکی به گزینه ایده آل به عنوان اولویت اول و پس از آن محدوده های سریدون و سریدون شمالی به عنوان اولویت های بعدی شناخته شدند. بررسی و مقایسه نتایج روش تاپسیس و فازی-تاپسیس حاکی از توانمندی هر دو روش در اولویت بندی مناطق مستعد جهت ادامه عملیات اکتشافی می‌باشد، هر چند که روش فازی-تاپسیس از حساسیت بسیار کمتری نسبت به پارازیت در لایه های ورودی و انعطاف پذیری بالاتر در نظر کارشناسی اوزان اختصاص یافته به معیارها، برخوردار است. همچنین مقایسه ویژگیهای اکتشافی اولویتهای پیشنهادی بروشهای تاپسیس و فازی تاپسیس با مناطقی که به عنوان اندیس کانی سازی مس پورفیری شناخته شده اند، حاکی از همخوانی و تطبیق قابل قبولی بین نتایج این تحقیق با واقعیت‌های زمین شناسی می باشد.

ارتقاء امنیت وب با وف بومی