حوضه آبریز زاینده رود در شرایط کم آبی به سر میبرد که منبع اصلی تامینکننده آب این حوضه سد زاینده رود میباشد. این پژوهش سعی دارد با توسعه مدلی کارآمد با تابع چندهدفه به دنبال مدیریت بهینه از آب موجود سد باشد. مدل در چهار رویکرد توسط تابعهای تحلیل ریسک به نامهای: قابلیتاعتماد (RT)، برگشتپذیری (RES)، کمبود نسبی (DEFT)، آسیبپذیری (VUL)، و قابلیتاعتماد نسبی (RelRT) توسعه داده شد. سه رویکرد اول تابعی دوهدفه به اختصار با نامهای 1- RT+RES، 2- RT-DEFT، 3- RT-VUL میباشند، و رویکرد چهارم به دلیل ارزیابی مفهوم کلاسیک قابلیتاعتماد توسط تابع تکهدفه 4- RelRT توسعه داده شد. تابعهای چندهدفه با روش کلاسیک مجموع وزندار توسط نرمافزار GAMS با الگوریتم CPLEX و بهینهسازی شدند. با تغییر وزن هر هدف با مجموع واحد (1) برای هر سه رویکرد، منحنیهای پرتوی(Pareto) بهینه بهدست آمدند. مدل در یک دورهی 144 ماهه (12 ساله) با تجربهی سه دورهی تر، نرمال، و خشک همراه با بهینهسازی، شبیهسازی شد. دورهها بر اساس آورد به مخزن سد زایندهرود بر روی یک دادهی تاریخی 42 ساله تعریف شدند که مقدار بیشینهی آورد برای دورهی تر، مقدار کمینه آورد برای دورهی خشک، و بین این دو مقدار برای دورهی نرمال در نظر گرفته شد. این دوره شامل سال 1372 تا 1385 میباشد. متغیر تصمیم، مقدار رهاسازی ماهانه به تعداد 144 متغیر میباشد. نیاز آبی سالانه 2100 میلیون متر مکعب، 3/1 برابر نیاز آبی سال 1385 در نظر گرفته شد. شاخصهای عملکرد دیگری برای ارزیابی نتایج و مقایسه رویکردها با یکدیگر تعریف شدند، که نقطهی ایدهآل هر منحنی پرتو نیز براساس آنها انتخاب شد. بین سه رویکرد تابع دوهدفه، رویکرد دوم میتواند روشی عملیاتی باشد و برای بهرهبرداری نقطهی ایدهآل پرتوی آن با وزنهای 7/0 برای RT و 3/0 برای DEFT کاربرد دارد. سپس یک تحلیل حساسیت بر روی این رویکرد با افزایش قید حداقل ذخیرهی ماهانه مخزن از 250 به 500 میلیون متر مکعب انجام گرفت و مقدار بهینهی رهاسازی به دست آمد. با دو روش تحلیل حساسیت نیاز آبی بر روی نتیجهی تحلیل حساسیت حجم مخزن انجام گرفت. بر اساس نتایج تحلیل حساسیت، 40 % کاهش نیاز آبی رویکرد دوم میتواند یک سناریوی کاربردی برای بهرهبرداری از مخزن باشد. یکی از روشهای جایگرینی 40 درصد نیاز آبی استفاده از مدیریت تقاضا و منابع آب زیرزمینی میباشد که دستیابی به این سناریو برای مدل به وسیلهی 20 % مدیریت تقاضا و 20 % تامین از آب زیرزمینی امکانپذیر خواهد بود. در این صورت مقدار قابلیتاعتماد از 7/0 با 100% نیاز آبی به مقدار 95/0 با 60% نیاز آبی بهبود مییابد. کلمات کلیدی: 1- بهرهبرداری از مخزن سد 2- بهینهسازی چندهدفه 3- شاخصهای عملکرد مخزن 4- تحلیل حساسیت 5-منحنی پرتو