Skip to main content
SUPERVISOR
پرویز احسان زاده (استاد راهنما) حمیدرضا عشقی زاده سامانی (استاد مشاور) حمیدرضا عیسوند (استاد مشاور) جمشید رزمجو (استاد راهنما)
 
STUDENT
Ali Gholami
علی غلامی زالی

FACULTY - DEPARTMENT

دانشکده کشاورزی
DEGREE
Master of Science (MSc)
YEAR
1391
Drought and delayed planting are among factors that affect crop productivity. Seed priming is amongst mitigative strategies for tackling the latter factors. No sufficient data is available on the impact of planting season, irrigation regime and seed priming on chickpea when grown in temperate climates of Lorestan province, western Iran. This study was aimed at studying the effect of planting season and irrigation regime on six chickpea genotypes and the best seed priming treatment for seed production of ‘Hashem’ chickpea genotype under field conditions. In a preliminary laboratory experiment a 10-h priming treatment was found to be appropriate for obtaining the greatest germination percent and velocity. Two field studies were conducted in 2013 each comprised of two experiments, one autumn-sown and the other spring-sown. In field experiment1, primed and non-primed seeds of ‘Hashem’ genotype were sown in autumn and spring and subjected to four irrigation levels (irrigation after 75, 100 and 150 mm evaporation from a justify; MARGIN: 0in 0in 0pt; tab-stops: 70.1pt; mso-line-height-alt: .9pt" Keywords : hydro-priming, planting season, chickpea, grain yield, water use efficiency
تنش خشکی و تاخیر در زمان کاشت از عوامل بسیار تاثیرگذار بر تولیدات کشاورزی از لحاظ کمی و کیفی می‌باشند. پیش اندازی بذر به عنوان یک راهکار مدیریتی جهت مقابله با اثرات تنش خشکی و تاخیر در زمان کاشت در نظر گرفته می شود. اطلاعات کاملی از اثر فصل کشت (پاییزه و بهاره)، رژیم‌های آبیاری و پیش‌اندازی بذر و اثرات توام آن‌ها بر روی نخود به ویژه در نواحی سردسیر استان لرستان نظیر نورآباد وجود ندارد. این مطالعه در سال زراعی 92-1391 جهت ارزیابی اثر فصل کشت و رژیم‌های آبیاری بر روی شش ژنوتیپ نخود و تعیین مناسب‌ترین تیمار پیش‌اندازی بذر در شرایط آزمایشگاهی و بررسی نقش آن در رشد و عملکرد ژنوتیپ هاشم تحت چهار سطح آبیاری (بدون آبیاری، آبیاری پس از 75، 100 و 150 میلی متر تبخیر از تشت تبخیر) در مزرعه اجرا شد. بر اساس سرعت و درصد جوانه‌زنی در یک آزمایش اولیه آزمایشگاهی تیمار 10 ساعت پیش‌اندازی به عنوان مناسب‌ترین زمان پیش‌اندازی برای اعمال بر روی ژنوتیپ هاشم در شرایط مزرعه انتخاب شد. دو مطالعه مزرعه‌ای هر کدام به صورت دو آزمایش جداگانه اجرا شدند. در آزمایش اول مزرعه‌ای که به صورت کرت‌های خرد شده در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد بذور پیش‌اندازی شده و پیش‌اندازی نشده ژنوتیپ هاشم در معرض چهار سطح آبیاری (بدون آبیاری، آبیاری پس از 75، 100 و 150 میلی متر تبخیر از تشت تبخیر) در دو فصل کشت پاییزه و بهاره مورد مطالعه قرار گرفتند. در آزمایش دوم مزرعه‌ای که به صورت کرت‌های خرد شده در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد پاسخ شش ژنوتیپ نخود (آرمان، آزاد، هاشم،ILC-482 ، ‌گریت و نورآباد) به چهار سطح آبیاری بالا در دو فصل کشت بهاره و پاییزه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج مطالعه اول نشان داد که تیمار پیش‌اندازی به واسطه تسریع در مراحل نموی به ترتیب سبب کاهش 6/9 و 47 درجه روز- رشد در نیاز تجمعی دمایی برای رسیدن به مراحل 50 درصد سبز شدن و شروع گلدهی در ژنوتیپ هاشم شد. تیمار پیش‌اندازی به ترتیب سبب افزایش 4/3، 2/6، 9/17، 9/8، 5/8، 1/7 و 2/8 درصدی و معنی‌داری در درصد پوشش سبز، شاخص سبزینگی، تعداد گره فعال ریشه، ارتفاع بوته، عملکرد دانه، شاخص برداشت و بهره‌وری مصرف آب عملکرد دانه ژنوتیپ هاشم نسبت به تیمار شاهد شد. نتایج مطالعه دوم مزرعه‌ای نشان داد که نیاز تجمعی دمایی برای رسیدن به مرحله 50 درصد سبز شدن و شروع گلدهی در کشت بهاره به دلیل بالا بودن دما در این مراحل رشدی نسبت به کشت پاییزه بیشتر بود اما نیاز تجمعی در کشت پاییزه برای رسیدن به مرحله پایان گلدهی و رسیدگی فیزیولوژیک به واسطه طولانی شدن دوره گلدهی نسبت به کشت بهاره افزایش یافت. با تغییر زمان کاشت از پاییز به بهار درصد پوشش سبز، شاخص سطح برگ، تعداد گره فعال ریشه،تعداد نیام بارور، تعداد نیام نابارور، تعداد شاخه اصلی و فرعی، ارتفاع بوته، عملکرد دانه تک بوته، عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه، شاخص برداشت، بهره‌وری مصرف آب عملکرد ماده خشک و بهره‌وری مصرف آب دانه کاهش یافت. در کشت بهاره با تشدید کمبود آب میزان پرولین برگ افزایش و درصد پوشش سبز، شاخص سطح برگ، تعداد نیام بارور، تعداد دانه در نیام، تعداد شاخه اصلی و فرعی، ارتفاع بوته، وزن صد دانه، عملکرد دانه تک بوته، عملکرد ببولوژیک، عملکرد دانه، شاخص برداشت کاهش یافت. حداکثر عملکرد دانه (3/2608 کیلوگرم در هکتار) در کشت پاییزه و در سطح آبیاری پس از 75 میلی‌متر تبخیر از تشت تبخیر و حداقل عملکرد دانه (7/910 کیلوگرم در هکتار) در شرایط دیم (بدون آبیاری) کشت بهاره با 3/392 میلی‌متر بارندگی بدست آمد. در هر دو فصل کشت بیشترین بهره‌وری مصرف آب دانه در شرایط دیم (بدون آبیاری) بدست آمد. ژنوتیپ‌ گریت به واسطه شاخص سطح برگ بالا و طولانی بودن طول دوره پرشدن دانه توانست بالاترین عملکرد دانه تک بوته، عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه، بهره‌وری مصرف آب عملکرد ماده خشک و دانه را به خود اختصاص دهد. بر اساس نتایج بالا می‌توان استنباط کرد که پیش‌اندازی بذر و کشت پاییزه ژنوتیپ گریت به همراه آبیاری پس از 75 میلی‌متر تبخیر از تشت تبخیر می‌تواند جهت دستیابی به حداکثر تولید نخود در نواحی نظیر نورآباد در استان لرستان مناسب باشد. کلمات کلیدی: پیش‌اندازی، فصل کشت، نخود، عملکرد دانه، بهره‌وری مصرف آب

ارتقاء امنیت وب با وف بومی