Skip to main content
SUPERVISOR
Ghodratollah Saeidi,Mohammad Mehdi Majedi,Mehdi Rahim malek
قدرت اله سعیدی (استاد راهنما) محمد مهدی مجیدی (استاد مشاور) مهدی رحیم ملک (استاد مشاور)
 
STUDENT
Mohsen Yari
محسن یاری

FACULTY - DEPARTMENT

دانشکده کشاورزی
DEGREE
Master of Science (MSc)
YEAR
1393

TITLE

Agronomic Evaluation of Some Genotypes of Sesame under two Irrigation Regimes (Sesamum indicum L.)
The oil seed crops are economically important, because of their big contribution in providing the energy for both human and livestock. The increase of demand for vegetable oils in the world market have caused to pay more attention to oilseed production and expanding the research programs for these crops. Water deficit stress is an important factor to limit the production of the field crops in many areas of the world, particularly in arid and semi-arid areas. This study was conducted to evaluate 25 sesame genotypes separately at two irrigation regimes based on the MAD 60% and 90% for normal and stress condition, respectively. The experiments were conducted at the Research Farm of Isfahan University of Technology and a randomized complete block design with three replications was used for evaluation of the genotypes in each irrigation regime. The results of analysis of variance showed that there were significant differences among the genotypes for all of the studied traits, except for days to emergence, membrane stability index and relative water content in normal irrigation. However, in stress condition, the genotypes showed significant differences for all studied traits, except for emergence. The results of combined analysis of variance showed that the irrigation regime significantly affected on all of the traits that after irrigation regimes were measured. Also, the interaction effect between genotypes and irrigation regimes was significant for the traits of capsules per plant, seeds per capsule, seed weight, seed yield per plant and seed yield per plot. The range of the average seed yield per plot for genotypes under normal conditions between 346/8 to 1933/3 kg/ha (average 1032/2 kg/ha) and in limited irrigation regime between 262 to 1367/3 kg/ha (average 676/1 kg/ha) was variable.The correlation coefficients showed that seed yield per plant had significant and positive correlation with capsules per plant and seed weight per capsule in both moisture conditions. Genetic and phenotypic coefficient of variations showed that there was high genetic variation for most of the traits in both irrigation regimes, especially in stress condition. Moreover, relatively high broad-sense heritability was estimated for traits of branches per plant, seeds per capsule, seed yield per plant, seed yield per plot in both irrigation regimes. These results indicate that selection can be effective to improve these agronomic traits and to develop drought tolerant genotypes. The stepwise regression showed that capsules per plant and seeds per capsule significantly contributed in 63% of the variation for seed yield per plan in each of irrigation conditions. The results of path analysis also revealed that in both irrigation regimes, capsules per plant had the highest direct and positive effect on seed yield per plant. Generally, it seems that capsules per plant can be considered as an appropriate selection criterion in breeding programs of sesame to improve seed yield and developing drought tolerant cultivars. Key words : Sesame, Moisture regimes, Drought stress, Seed yield, Yield components
دانه‌های روغنی از لحاظ اقتصادی و اهمیت غذایی به دلیل تأمین کالری و انرژی مورد نیاز انسان و دام در بین محصولات کشاورزی از جایگاه ویژه‌ای برخوردار می‌باشند. افزایش تقاضا برای روغن‌های نباتی در بازارهای جهانی موجب اهمیت و توسعه کشت دانه‌های روغنی و گسترش برنامه‌های تحقیقاتی برای این محصولات شده است. از طرف دیگر تنش کم آبی یکی از عوامل محدود کننده تولید محصولات زراعی در بسیاری از مناطق دنیا خصوصا مناطق خشک و نیمه خشک می‌باشد. لذا این مطالعه با هدف ارزیابی زراعی 25 ژنوتیپ کنجد در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار وبه طور جداگانه در دو رژیم رطوبتی مختلف شامل آبیاری براساس ضریب مدیریت مزرعه برای شرایط معمول آبیاری برابر با 60 درصد و کم آبیاری برابر 90 درصد در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی اصفهان اجرا گردید. نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که در شرایط رطوبتی معمول تفاوت بین ژنوتیپ ها از نظر کلیه صفات به جزء صفات تعداد روز تاسبز شدن، شاخص پایداری غشاء و محتوای نسبی آب برگ معنی‌دار بود و درشرایط کم آبیاری نیز ژنوتیپ ها از نظر کلیه صفات به جز تعداد روز تا سبز شدن دارای تفاوت معنی دار بودند. نتایج تجزیه واریانس مرکب داده‌ها نیز نشان داد که رژیم رطوبتی تأثیر معنی‌داری بر تمام صفاتی که بعد از اعمال رژیم آبیاری بروز کردند، داشت. اثر متقابل ژنوتیپ و رژیم رطوبتی نیز برای صفات تعداد کپسول در بوته، تعداد دانه در کپسول، وزن هزار دانه، عملکرد دانه در بوته وعملکرد دانه در واحد سطح معنی دار و دامنه ی میانگین صفت عملکرد دانه در واحد سطح برای ژنوتیپ ها در شرایط معمول بین 8/346 تا 3/1933 کیلوگرم در هکتار( با متوسط 2/1032 کیلوگرم در هکتار) و در شرایط کم آبیاری بین 262 تا 3/1367 کیلوگرم درهکتار ( با متوسط1/676 کیلوگرم در هکتار ) متغیر بود. ضرائب همبستگی فنوتیپی نشان داد صفت عملکرد دانه در بوته با صفات تعداد کپسول در بوته و وزن دانه در کپسول در هر دو شرایط رطوبتی همبستگی مثبت ومعنی دار داشت. برآورد ضرائب تنوع ژنتیکی و فنوتیپی نشان داد که در بین ژنوتیپ‌های مورد بررسی تنوع ژنتیکی قابل ملاحظه‌ای برای اکثر صفات مورد مطالعه در هر دو شرایط رطوبتی به ویژه در شرایط کم آبیاری وجود داشت. بعلاوه در هر دو شرایط آبیاری صفات تعداد انشعاب در بوته، تعداد دانه در کپسول، عملکرد دانه در بوته وعملکرد دانه در واحد سطح از قابلیت توارث عمومی بالایی برخوردار بودند. لذا بسته به هدف برنامه‌های اصلاحی، ژنوتیپ‌های مورد مطالعه می‌توانند زمینه ژنتیکی مناسبی را جهت انتخاب ژنوتیپ‌های برتر به منظور تولید ارقام متحمل‌تر به تنش رطوبتی فراهم نمایند. نتایج حاصل از تجزیه رگرسیون مرحله ای برای عملکرد دانه در بوته نشان داد که در هر دو شرایط رطوبتی به ترتیب تعداد کپسول در بوته و تعداد دانه در کپسول وارد مدل شدند که در هر دو شرایط رطوبتی مجموعاً 63% از تغییرات عملکرد دانه در بوته را توجیه نمودند. نتایج حاصل از تجزیه ضرائب مسیر برای ضرائب همبستگی بین عملکرد دانه در بوته با صفات موجود در مدل رگرسیون نیز نشان داد که در هر دو رژیم رطوبتی، تعداد کپسول در بوته بیشترین اثر مستقیم مثبت بر عملکرد دانه در بوته را داشته است. لذا در هر دو شرایط رطوبتی، صفت تعداد کپسول در بوته می تواند در برنامه‌های بهنژادی کنجد به عنوان شاخص انتخاب برای بهبود عملکرد دانه مورد استفاده قرار گیرد. کلمات کلیدی : کنجد، رژیم رطوبتی، تنش خشکی، عملکرد دانه و اجزای آن.

ارتقاء امنیت وب با وف بومی