اثر اسیدهای چرب غیر اشباع ضروری در جیره آغازین بر عملکرد رشد و سلامت گوساله‌های شیرخوار هلشتاین

STUDENT

DEGREE

YEAR

Two experiments were conducted to investigate the effects of essential unsaturated fatty acids (in experiment 1), and also effects of Increasing levels of Ca-salts of flaxseed oil in starter diet (in experiment 2) on growth performance and health of Holstein calves using completely randomized design. In experiment 1, 65 Holstein calves (30 males and 35 females) were randomly assigned to 1 of the 5 experimental groups: 1- starter diet with no fat supplement (CON), 2- starter diet with 2.2% palm fat powder (PF), 3- starter diet with 1.5% palm fat powder and 0.8% Ca-salts of flaxseed oil (PCF), 4- starter diet with 2.7% Ca-salts of flaxseed oil (CFO) and 5- starter diet with 2.2% flaxseed oil (FO). Results showed that palm fat powder had no effect on feed efficiency, but increased (P 0.05) BCS and decreased (P= 0.01) blood urea nitrogen compared to the CON. Feeding CFO increased (P 0.01) ADG during postweaning period and feed efficiency over the entire study. Calves in the CFO group had better fecal scores (P= 0.03) and general appearance scores (P 0.05) compared to the CON. Calves fed starter diet with lower C18:2 to C18:3 fatty acids ratio (CFO and FO groups) had greater hip height (P= 0.01) and serum alkaline phosphatse (P= 0.04) and fewer days with diarrhea (P= 0.03) than the CON group. Fat sources and different C18:2 to C18:3 fatty acids ratio had no effect on ruminal fermentation parameters. In experiment 2, 56 calves (32 males, 24 females) were randomly allocated to 4 experimental groups: 1- starter diet with 0.6% Ca-salts of flaxseed oil (0.6CFO); 2- starter diet with 2.7% Ca-salts of flaxseed oil (2.7CFO); 3- starter diet with 4.5% Ca-salts of flaxseed oil (4.5CFO); and 4- starter diet with 6.5% Ca-salts of flaxseed oil (6.5CFO). Results showed that increasing levels of CFO decreased (P 0.05) starter intake, average daily gain and feed efficiency; such that the highest values were recorded in calves fed 0.6 % CFO. The body condition score had greater change (P 0.05) in 0.6CFO group during the study. Some skeletal parameters (heart girth, body barrel) were also negatively affected (P 0.05) by higher concentrations of CFO in the starter diet. The rectal temperature, ruminal pH, general appearance scores, and days with diarrhea were not affected by different levels CFO supplementation. Calves fed 0.6% CFO had lower (P 0.05) fecal scores and higher (P 0.05) ruminal volatile fatty acids, compared to calves fed higher levels of CFO (4.5% and 6.5%). Keywords : starter diet, fat sources, flaxseed oil, Holstein calves, palm oil

تحقیق حاضر با هدف بررسی اثرات منابع مختلف چربی و مقادیر متفاوت بهترین منبع چربی بر رشد و عملکرد گوساله‌های شیرخوار انجام شد. به همین منظور در آزمایش اول 65 راس گوساله نر و ماده هلشتاین در قالب یک طرح کامل تصادفی با پنج گروه آزمایشی مورد استفاده قرار گرفتند (6 نر و 7 ماده در هر گروه). گروه‌های آزمایشی شامل: 1)جیره کنترل (خوراک آغازین بدون مکمل چربی)، 2)جیره کنترل به همراه 2/2 درصد روغن پالم، 3) جیره کنترل به همراه 5/1 درصد روغن پالم و 8/0 درصد روغن کتان کلسیمی، 4) جیره کنترل به همراه 7/2 درصد روغن کتان کلسیمی و 5)جیره کنترل به همراه 2/2 روغن کتان بودند. گوساله‌های تازه متولد شده تا 3 روزگی با مقدار کافی آغوز تغذیه شده و سپس در جایگاه‌های انفرادی نگهداری شدند. شیر در 2 وعده به گوساله‌ها داده شد و خوراک آغازین تازه برای همه گروه‌ها به صورت روزانه در اختیار گوساله‌ها قرار می‌گرفت و خوراک مصرفی و باقیمانده نیز روزانه ثبت می‌شد و تمام گوساله در سن 56 روزگی از شیر گرفته شدند. وزن کشی هر 2 هفته یکبار، اندازه گیری صفات اسکلتی در 56 روزگی و تعیین دمای رکتوم در 56 و 77 روزگی گوساله‌ها انجام شد. در سن 56 روزگی از 6 راس گوساله‌های نر مایع شکمبه جمع‌آوری شد و غلظت اسیدهای چرب فرار، pH و غلظت آمونیاکی آن تعیین شد. در روزهای 3، 28، 56 و 70 از گوساله‌ها برای بررسی پارامترهای خونی، نمونه گیری شد. نتایج این مطالعه نشان داد که روغن پالم اثری بر بازده خوراک نداشت اما باعث افزایش (05/0 P ) BCS و کاهش (05/0 P ) نیتروژن اوره‌ای خون در مقایسه با جیره کنترل شد. روغن کتان کلسیمی باعث بهبود (01/0 P ) افزایش وزن روزانه بعد از شیرگیری و بازده خوراک در کل دوره آزمایش شد. علاوه بر آن روغن کتان کلسیمی کمترین امتیاز مدفوع (05/0 P ) و اسکور شادابی (05/0 P ) در مقایسه با گروه کنترل داشت. گوساله‌های مصرف کننده خوراک آغازین با نسبت کمتر اسید لینولئیک به اسید آلفا لینولنیک (نسبت 5/1 به 1 در گروه 4 و 5) ارتفاع هیپ بزرگتر (01/0 P )، غلظت آلکالین فسفاتاز بیشتر (05/0 P ) و روزهای داری اسهال کمتر (05/0 P ) نسبت به گروه کنترل داشتند. نسبت اسید لینولئیک به اسید آلفا لینولنیک اثری بر پارامترهای تخمیر شکمبه نداشت. با توجه به اینکه روغن کتان کلسیمی بهترین رشد و بازده را در آزمایش اول نشان داد، در آزمایش دوم از سطوح مختلف روغن کتان کلسیمی در خوراک جامد آغازین استفاده شد. به همین منظور در آزمایش دوم 56 راس گوساله نر و ماده هلشتاین در قالب یک طرح کاملا تصادفی با چهار گروه آزمایشی استفاده شد (8 نر و 6 ماده در هر گروه). گروه‌های آزمایشی عبارت بودند از : 1)جیره جامد آغازین به همراه 6/0 درصد روغن کتان کلسیمی، 2)جیره جامد آغازین به همراه 7/2 درصد روغن کتان کلسیمی (سطح مورد استفاده در آزمایش اول)، 3)جیره جامد آغازین به همراه 5/4 درصد روغن کتان کلسیمی و 4)جیره جامد آغازین به همراه 5/6 درصد روغن کتان کلسیمی. گوساله‌های تازه متولد شده تا 3 روزگی با مقدار کافی آغوز تغذیه شدند و سپس در جایگاه های انفرادی نگهداری شدند. شیردهی به گوساله‌ها 2 وعده در روز بود. خوراک جامد آغازین به همراه مکمل چربی تا 14 روزگی برای عادت دهی در اختیار گوساله‌ها قرار گرفت، به همین علت از 14 روزگی گوساله‌ها وارد آزمایش دوم شدند. خوراک جامد آغازین تازه برای همه گروه‌ها به صورت روزانه در اختیار گوساله‌ها قرار می‌گرفت و خوراک مصرفی و باقیمانده نیز روزانه ثبت ‌شد و تمام گوساله در سن 56 روزگی از شیر گرفته شدند. وزن کشی هر 2هفته یکبار، اندازه گیری رشد اسکلتی در روز ورود به طرح و70 روزگی و تعیین دمای رکتوم هر دو هفته‌ یکبار انجام شد. در سن 56 روزگی از 8 راس گوساله نر مایع شکمبه جمع‌آوری شد و غلظت اسیدهای چرب فرار، pH و غلظت آمونیاکی آن تعیین شد. خونگیری از گوساله‌ها در ابتدای طرح، 28، 56 و 70 روزگی انجام گرفت. نتایج این مطالعه نشان داد که در کل آزمایش با افزایش روغن کتان کلسیمی به بالاتر 6/0 درصد، مصرف خوراک جامد آغازین کاهش (01/0 P ) یافت. علاوه بر آن در کل آزمایش افزایش روغن کتان کلسیمی به بالاتر از 7/2 درصد ، باعث کاهش (01/0 P ) در افزیش وزن روزانه شد. کمترین بازده خوراک (05/0 P ) قبل از شیرگیری مربوط به گروه حداکثر روغن کتان کلسیمی ( 5/6 روغن کتان کلسیمی ) بود. تغییرات نمره بدنی 14 تا 70 روزگی بین گروه 1 با سایر گروه‌ها معنی‌دار (01/0 P ) بود. دمای رکتوم، امتیاز وضعیت شادابی و رفتارهای تغذیه‌ای تحت تاثیر گروه‌ها قرار نگرفت. با افزایش سطح چربی خوراک جامد آغازین سطح تولید اسیدهای چرب فرار شکمبه کاهش (05/0 P ) یافت. بر اساس آزمایش اول و دوم، استفاده از 6/0 الی 7/2 درصد روغن کتان کلسیمی باعث بهبود عملکرد رشد و سلامت گوساله‌ها شد اما سطوح بیش از 7/2 درصد روغن کتان کلسیمی در اغلب شاخص‌های مربوط به رشد گوساله‌ها اثر منفی داشت. کلمات کلیدی : گوساله هلشتاین، خوراک جامد آغازین، روغن کتان کلسیمی، نسبت اسید لینولئیک به اسید آلفا لینولنیک