تاثیر سطوح مختلف لاکتوز بر عملکرد، خصوصیات لاشه، ایمنی و قابلیت هضم ایلئومی مواد غذایی در جوجه‌های گوشتی

STUDENT

DEGREE

YEAR

The current study was conducted to evaluate the effect of different levels of lactose and an antibiotic growth promoter on performance, carcass characteristics, some immune responses and the some nutrients ileal digestibility in broiler chickens. Accordingly, a total number of 450 day-old chicks (Ross 308) were randomly assigned to 6 dietary treatments with 5 replicate pens of 15 birds each, based on a completely randomized design. Dietary treatments consisted of 5 different levels of lactose (0.0, 0.25, 0.5, 0.75 and 1 %) added to the basal diet and an antibiotic positive control group. Experimental diets were fed for 42 days (1 to 42 days). Feed intake and body weight gain of birds were determined at different periods and feed conversion ratio was calculated, accordingly. At day 42, two birds per replicate were slaughtered for determination of carcass yield, internal organ weights and to collect ileal digesta content. The antibody production against Newcastle virus on 18 and 32 days of age, and antibody production against sheep red blood cell (SRBC) on 32 and 39 days of age were determined on serum samples of two birds per replicate. Feed intake and body weight over different phases of experiment was affected by dietary treatments and birds fed diets with 0.75 % lactose had the highest feed consumption and body weight. Dietary treatments also affected feed conversion ratio over the starter and grower periods and the lowest FCR was observed in 0.0 and 0.25 % lactose groups. Birds in 0.75 and 1.0 % lactose groups had the highest and lowest body weight gain, respectively over the starter phase. The lactose level had a significant impact on relative weight of liver, pancreas and abdominal fat pad and the highest and lowest relative weight of the mentioned organs was observed in 1.0 and 0.0 % lactose, respectively. Feeding diets supplemented with 0.5 % lactose also resulted in a significant increase in bursa relative weight. Treatments did not induce any marked effect on antibody production against SRBC. However, the highest antibody production titer against Newcastle virus at 7 and 14 days post-vaccination was detected in 1.0 % lactose and antibiotic groups. Ileal digestibility coefficient of crude protein, ether extract and organic matter was affected by dietary treatments. Accordingly, the highest digestibility coefficients were observed in antibiotic group, followed by 0.5 % lactose group. In conclusion, these findings suggest that lactose supplementation of broiler chickens diet can improve feed intake, body weight gain, feed conversion ratio and to some extent nutrient digestibility. Part of this could be attributed to lactose has some beneficial effect on useful digestive tract microflora Keywords: Broiler chicken, Lactose, Performance, Immune responses, Carcass characteristics, Nutrient digestibility.

تحقیق حاضر به منظور بررسی تاثیر استفاده از سطوح مختلف لاکتوز و آنتی‌بیوتیک بر عملکرد، خصوصیات لاشه، پاسخ‌های ایمنی و قابلیت هضم ایلئومی مواد مغذی جوجه‌های گوشتی صورت گرفت. برای این منظور، از تعداد 450 قطعه جوجه‌ی گوشتی یک روزه‌ی سویه راس 308 در قالب یک طرح کامل تصادفی با 6 تیمار و 5 تکرار و در هر تکرار 15 قطعه جوجه استفاده شد. تیمارهای آزمایشی شامل 5 سطح مختلف لاکتوز (صفر، 25/0، 5/0، 75/0 و 1 درصد) و تیمار حاوی آنتی‌بیوتیک به عنوان شاهد مثبت بود. جوجه‌ها به مدت 42 روز (42-1 روزگی) جیره‌های آزمایشی را دریافت کردند. مصرف خوراک، اضافه وزن، وزن بدن و ضریب تبدیل غذایی در دوره‌های مختلف و کل دوره پرورش اندازه‌گیری شد. در پایان سن 42 روزگی دو قطعه پرنده از هر تکرار به صورت تصادفی انتخاب و ذبح شد و درصد لاشه، اجزای لاشه (چربی محوطه بطنی، کبد، پانکراس و قلب) و اندام‌های موثر در سیستم ایمنی (بورس فابرسیوس، طحال و تیموس) نسبت به وزن زنده اندازه‌گیری و ثبت شد. عیار پادتن تولیدی علیه ویروس نیوکاسل در سنین 18 و 32 روزگی و علیه گلبول شسته شده گوسفندی در سنین 32 و 39 روزگی اندازه‌گیری شد. مصرف خوراک در کل دوره‌های پرورش تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرار گرفت و بالاترین مصرف خوراک در تمامی دوره‌ها مربوط به تیمار 75/0 درصد لاکتوز بود(05/0 P). در پایان هر یک از دوره‌های آزمایش بالاترین وزن بدن نیز مربوط به تیمار 75/0 درصد لاکتوز بود(05/0 P). تیمارهای غذایی تنها طی دوره‌های آغازین و رشد ضریب تبدیل غذایی را به صورت معنی دار تحت تاثیر قرار دادند(05/0 P)، و پایین‌ترین ضریب تبدیل غذایی در این دوره‌ها به ترتیب مربوط به تیمارهای 25/0 و صفر درصد لاکتوز بود. میانگین افزایش وزن روزانه تنها در دوره اول آزمایش به طور معنی دار تحت تاثیر قرار گرفت(05/0 P)، و بالاترین و پایین‌ترین افزایش وزن روزانه به ترتیب مربوط به تیمارهای 75/0 و 1 درصد لاکتوز بود. در سن 42 روزگی تنها کبد، پانکراس و چربی محوطه بطنی به طور معنی دار تحت تاثیر سطوح مختلف لاکتوز قرار گرفت(05/0 P)، و بالاترین وزن نسبی کبد، پانکراس و چربی محوطه بطنی به ترتیب مربوط به تیمارهای 1 و صفر درصد لاکتوز بود. از بین اندام‌های لنفاوی نیز تنها بورس فابرسیوس به طور معنی دار تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرار گرفت و تیمار 5/0 درصد لاکتوز بالاترین وزن این اندام را به خود اختصاص داده بود(05/0 P). تیمارهای آزمایشی تاثیر معنی داری بر عیار پادتن تولیدی علیه گلبول شسته شده گوسفندی نداشت(05/0 P)، هر چند این تاثیرات علیه ویروس نیوکاسل معنی دار بود و بالاترین عیار تولیدی در 7 و 14 روز پس از واکسیناسیون به ترتیب مربوط به تیمارهای 1 درصد لاکتوز و آنتی‌بیوتیک بود. در سن 42 روزگی محتویات ایلئومی دو قطعه پرنده از هر تکرار به منظور اندازه‌گیری قابلیت هضم ایلئومی پروتئین خام، عصاره اتری، ماده آلی و خاکستر کل جمع ‌آوری شد. نتایج مربوط به قابلیت هضم ایلئومی مواد مغذی نشان داد که مکمل کردن لاکتوز در برخی از سطوح، به طور معنی داری قابلیت هضم را نسبت به تیمار صفر درصد لاکتوز بهبود داد(05/0 P). به طور کلی بهترین ضرایب قابلیت هضم در بین تیمارهای حاوی لاکتوز مربوط به تیمار 5/0 درصد لاکتوز می‌شد هر چند تیمار حاوی آنتی‌بیوتیک بالاترین ضرایب هضم ایلئومی را به خود اختصاص داده بود. تیمارهای آزمایشی همچنین اثرات معنی داری بر جمعیت‌های میکروبی دستگاه گوارش داشتند به گونه‌ای که تعداد باکتری کل، سالمونلا و E.coli در پی مکمل کردن آنتی‌بیوتیک و لاکتوز به میزان معنی داری نسبت به پروه کنترل کاهش یافت (05/0 P). نتایج این تحقیق نشان داد مکمل لاکتوز می‌تواند خصوصیات عملکردی از قبیل مصرف خوراک، افزایش وزن روزانه، ضریب تبدیل غذایی و قابلیت هضم مواد مغذی را بهبود بخشد که احتمالاً بخشی از این بهبود عملکرد به علت اثرات مثبت لاکتوز بر جمعیت‌های میکروبی مفید دستگاه گوارش است. کلمات کلیدی: جوجه‌های گوشتی، لاکتوز، عملکرد، پاسخ‌های ایمنی، خصوصیات لاشه، قابلیت هضم مواد مغذی.