Skip to main content
SUPERVISOR
Alireza Safianian,Sima Fakheran
علیرضا سفیانیان (استاد راهنما) سیما فاخران اصفهانی (استاد مشاور)
 
STUDENT
Milad Biranvand
میلاد بیرانوند

FACULTY - DEPARTMENT

دانشکده منابع طبیعی
DEGREE
Master of Science (MSc)
YEAR
1389

TITLE

Comparison of Multi Criteria Evaluation (MCE) Methods for Agricultural Land Capability Assessment: Case Study, Semirom County
Water resource for exploitation by human in earth is very limited. The existing limited resources are degrading mostly as results of unsystematic exploitation and abuse. Lands have been subjecting to degradation affected by population growth, extended anthropogenic activities, inappropriate land uses, deteriorating operations and exploitation on water, soil and vegetation resources in turn causes to vegetation destruction, erosion, flooding, dust storms, low biodiversity and fertilized soils, less yield, unemployment and negative socio-economical outcomes. Whereby, to withstand against this situation entails for a comprehensive landscape use plan (water and earth) in which land uses are selected in a specified framework in a reasonable manner in proportion to potential of environment. In a global scale, agriculture as a land use accounting for highest area than others uses, causing large environmental impacts so that evaluation of farm lands might be essential. It is necessary to Keywords: Multi criteria evaluation (MCE), agriculture land use capability, multi-criteria evaluation method, GIS, Semirom County
منابع در دسترس انسان برای بهره برداری در کره زمین بسیار محدود است. همین منابع محدود نیز روز به روز در اثر استفاده بی‌رویه و نادرست در حال تخریب می‌باشند. رشد جمعیت، گسترش فعالیت‌های انسان در طبیعت ،کاربری‌های نامناسب اراضی و بهره‌برداری بی‌رویه و غیر اصولی از منابع آب، خاک و پوشش گیاهی، اراضی را در معرض بیابان‌زایی و تخریب اراضی قرار داده است، که نتیجه آن بروز عواملی چون زوال پوشش گیاهی، فرسایش، سیل، گردوغبار، کاهش تنوع زیستی و کاهش حاصلخیزی خاک، کاهش تولید، بیکاری و پیامدهای منفی اقتصادی-اجتماعی شده است. لذا مقابله با این وضیعت نیازمند یک برنامه جامع استفاده از سرزمین (آب و زمین) می‌باشد،که در آن کاربری‌ها در یک چارچوب مشخص به صورت منطقی و متناسب با توان محیط انتخاب شوند. در سطح جهان، کشاورزی به عنوان یک نوع کاربری که بیشترین مساحت را در بین سایر کاربری‌ها به خود اختصاص داده است، اثرات زیست محیطی بزرگی در پی دارد لذا ارزیابی اراضی کشاورزی ضرورت پیدا می‌کند. طبقه‌بندی توان اکولوژیکی اراضی کشاورزی بر اساس اطلاعات موجود برای برنامه‌ریزی کاربری اراضی ضروری است و انجام توسعه و شناسایی نقاط دارای تناسب برای کاربری کشاورزی بدون توجه به توان اکولوژیک سرزمین باعث مشکلات زیست‌محیطی و اقتصادی – اجتماعی می‌شود. این مطالعه در چارچوب مدل اکولوژیک کاربری کشاورزی ایران (دیم، آبی و مرتع داری) و با بهره‌گیری از روش‌های ارزیابی چندمعیاره (MCE) مانند فرآیند تحلیل شبکه‌ای (ANP)، منطق بولین، ترکیب خطی وزنی(WLC) و میانگین وزنی مرتب شده (OWA)، با کمک نرم‌افزارهای ArcGIS 10.1، Super Decision 2.1.4، IDRISI Kilimanjaro و Excel 2010، با هدف تعیین نقاطی که بالقوه دارای توان کاربری کشاورزی در شهرستان سمیرم هستند، صورت پذیرفت. شهرستان سمیرم از آنجا که در استان اصفهان از نظر کشاورزی جایگاه ویژه‌ای دارد به عنوان منطقه مورد مطالعه انتخاب شد. پارامترهای اکولوژیک تأثیرگذار در ارزیابی توان این کاربری شامل پارامترهای فیزیکی (شیب، بارندگی، عمق خاک، بافت خاک، میزان آب و ...) و پارامترهای زیستی (شامل تراکم پوشش گیاهی) بودند. نقشه سازی این معیارها با کمک سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) انجام گرفت. در محله بعد با استفاده از فرآیند تحلیل شبکه‌ای (ANP) و تکنیک Borda، وزن این لایه‌ها با توجه به هدف مطالعه بدست آمد. در مرحله آخر با تلفیق لایه‌ها با روش‌های منطق بولین (بدون وزن دهی)، WLC و OWA (روش‌های مبتنی بر وزن معیارها)، ارزیابی منطقه صورت گرفت. نتایج بدست آمده نشان‌دهنده تفاوت روش‌ها در ارائه نقشه‌های نهایی بود. در روش بولین طبقه اول کاربری کشاورزی (مستعد کشاورزی آبی با توان بالا) موجود نبود ولی سایر طبقات در منطقه بدست آمد. در روش WLC، نقشه نهایی نشان‌دهنده وجود همه طبقات کشاورزی آبی و دیم در منطقه مورد مطالعه بود. روش‌ OWA از آنجایی که از عملگرهای مختلفی (AND، MIDAND، WLC، AVG، MIDOR و OR) برای دستیابی به نقشه نهایی بهره می‌گیرد نقشه‌های متفاوتی بدست می‌دهد لذا نقشه‌های بدست آمده از تلفیق بدبینانه لایه‌ها (AND) تا تلفیق خوش‌بینانه لایه‌ها (OR) متفاوت هستند به طوری که در نقشه حاصل از عملگر AND عدم وجود طبقات اول و دوم کشاورزی را نشان می‌داد و درمقابل عملگر MIDOR بخش وسیعی از منطقه را دارای تناسب برای طبقه اول در نظر می‌گیرد و عملگر OR کل منطقه را دارای توان برای طبقه اول در نظر می‌گیرد. روش OWA از آنجا که می‌تواند سطح ریسک‌پذیری و جبران پذیری بین معیارها را کنترل کند قابلیت محاسبه این سطوح را دارا می‌باشد می‌تواند تصمیم گیران را با قدرت مانور بالاتری در مسیر تصمیم‌گیری مناسب‌تر قرار دهد. کلمات کلیدی: ارزیابی چند معیاره (MCE)، توان کاربری کشاورزی، روش‌های ارزیابی چند معیاره، GIS، شهرستان سمیرم

ارتقاء امنیت وب با وف بومی