Skip to main content
SUPERVISOR
Mohammad reza Vahabi,Alireza Alafchian
محمدرضا وهابی (استاد راهنما) علیرضا علافچیان (استاد راهنما)
 
STUDENT
Hossein Badpa
حسین بادپا

FACULTY - DEPARTMENT

دانشکده منابع طبیعی
DEGREE
Master of Science (MSc)
YEAR
1395

TITLE

Analyze of Relationship between Habitat and Phytochemical Characteristics of Capparis spinosa L. in Fars and Isfahan provinces
Kebriyan family is one of the most important families of flowering plants. The genus Kaparis belongs to the Kebriyan family, spreading in arid and semi-arid regions. Fars and parts of Isfahan province also have varieties of medicinal plants such as Capparis spinosa. The aim of this study was to investigate the effect of environmental conditions on phytochemical characteristics of Capparis spinosa in Fars and southeastern Isfahan province. The Capparis spinosa is collected from four main habitats (Larestan, Lamerd, Baghan and Fars) in Fars province and a main habitat in the southeastern part of Isfahan province (Fesharak) and the most important chemical compounds and the essence of the flower, leaf and stem of the plant were determined. Therefore, the Klevenger oil extractor was applied to extract essential oils from plant through steam distillation method and the Gas Chromatography mass spectrometry (GC / MS) was applied to determine the chemical composition. The results showed that in 5 rangelands, grouped according to the chemical compounds, different organs (flowers, stems and leaves), contain the highest amount of compounds of the essential oils including hydrocarbons and total other compounds (respectively, 83/96, 71.23% and 11.11% in sites 4, 2 and 1). In the essence of the stem, the highest amount of compounds were hydrocarbons and acid (respectively, 13.13, 63.66, 48.46 and 46.39% in sites 2, 3, 5 and 1). In the essence of leaf, the highest amount of compounds were hydrocarbons (94.67%, 67.70% and 68.09% in sites 5, 2 and 4 respectively). In order to investigate the similarity between the studied sites and Keywords: Capparis spinosa, essential oils, ecological factors, cluster analysis, ordination, Fars province, Isfahan province
خانواده کبریان یکی از خانواده­های مهم گیاهان گلدار می­باشد. جنس کاپاریس متعلق به خانواده کبریان است که در مناطق خشک تا نیمه خشک انتشار دارد. استان فارس و بخش­هایی از استان اصفهان نیز دارای گیاهان دارویی متنوع از جمله گونه ( Capparis spinosa ) می­باشد. این مطالعه با هدف بررسی اثر شرایط محیطی بر خصوصیات فیتوشیمیایی گیاه علف مار در استان فارس و قسمت جنوب شرقی استان اصفهان انجام شد. گیاه علف مار از چهار رویشگاه اصلی (لارستان، لامرد، باغان و فارس) در استان فارس و یک رویشگاه اصلی در قسمت جنوب شرقی استان اصفهان (فشارک) جمع آوری و مهمترین ترکیبات شیمیایی موجود در اندام­های گل، برگ و ساقه اسانس این گیاه تعیین شدند. بدین منظور برای استخراج روغن­های فرار از دستگاه اسانس گیری کلونجر، به روش تقطیر با بخار آب و برای تعیین ترکیبات شیمیایی از دستگاه کروماتو گرافی گازی طیف سنجی جرمی (GC/MS) استفاده شد. نتایج نشان داد در اندام­های مختلف (گل، ساقه و برگ) در 5 مکان مرتعی، با توجه به ترکیبات شیمیایی گروه بندی شده، در اسانس اندام­های گل بیشترین مقدار ترکیبات شامل هیدروکربن و مجموع سایر ترکیبات (به ترتیب 96/83، 71/23 و 71/11 درصد در مکان­های 4، 2 و1) بودند. در اسانس اندام ساقه بیشترین مقدار ترکیبات، شامل هیدروکربن­ها و اسید (به ترتیب 83/13، 56/63، 48/46 و46/39 درصد در مکان های 2، 3، 5 و1) بودند. در اسانس اندام برگ بیشترین مقدار ترکیبات شامل هیدروکربن­ها (به ترتیب 94/67، 70/67 و68/09 درصد در مکان های 5، 2 و 4) بودند. به منظور بررسی تشابه موجود بین مکان­های مورد مطالعه و طبقه بندی آنها، آمار کمی 9 عامل محیطی اقلیمی و 24 شاخص کیفی علف مار بر اساس شاخص تشابه سورنسن و با روش ثقلی خوشه بندی گردید. جهت بررسی ارتباط عامل­های محیطی با شاخص­های کیفی منطقه، آمار 40 عامل محیطی و 24 شاخص کیفی در سطح تشابه 25/81 درصد، دو رویشگاه عمده مشخص شد. رویشگاه اول شامل مکان­های 1، 2، 3 و 4 و رویشگاه دوم شامل مکان 5 بود. رویشگاه اول از لحاظ عوامل محیطی شامل: درصد ماده آلی (oc2)، درصد سیلت (silt1)، درصد رطوبت اشباع (sp1)، متوسط بارندگی سالانه، طول دوره خشکی (ld)، اسیدیته (ph1)، فسفر (p2)، متوسط حداقل دمای سالانه، تبخیر سالانه و تبخیر و تعرق پتانسیل سالانه و از لحاظ شاخص­های کیفی شامل: مجموع سایر ترکیبات در اسانس گل، مجموع سایر83 ترکیبات در اسانس برگ، اسید موجود در اسانس ساقه و ترپن موجود در ساقه نسبت به رویشگاه دوم برتری داشت. رویشگاه دوم از لحاظ عوامل محیطی شامل: شیب، درصد شن (sand1)، جهت غرب، ارتفاع از سطح دریا و متوسط تعداد روز­های یخبندان سالانه نسبت به رویشگاه اول برتری داشت. جهت بررسی خصوصیات رویشگاهی و تعیین ارتباط بین شاخص­های کیفی علف مار با شرایط اکولوژیک منطقه رج بندی به روش تحلیل مولفه­های اصلی (PCA) رج بندی و مورد پردازش قرار گرفت. نتایج حاصل از رج بندی با نتایج طبقه بندی مکان­های مطالعاتی مشابه بود. با توجه به شرایط اقلیمی، خاک و فیزیوگرافی به نظر می­رسد تولید مواد موثره در گیاه علف مار در شرایط رویشگاهی با اقلیم نیمه خشک، خاک­های آهکی و با بافت سبک تا متوسط، بدون شوری و با میزان پتاسیم بالا و از نظر ماده آلی در حد متوسط و در مناطق کم شیب افزایش می­یابد. تولید مواد مورد نیاز در ساخت انواع محصولات متنوع در صنایع آرایشی و بهداشتی و تهیه سوخت­های ویژه و حلال­هایی با ساختار گوناگون از قابلیت­های رویشگاه اول می­باشد، همچنین تولید مواد مورد نیاز در فرآیند ساخت صنایع شیشه سازی و تولید سرامیک و سیمان و همچنین استفاده در پزشکی و غذایی از قابلیت­های رویشگاه دوم می­باشد. واژه­های کلیدی: گیاه علف مار، روغن­های فرار، عوامل اکولوژیک، تجزیه خوشه­ای، رج بندی، استان فارس، استان اصفهان

ارتقاء امنیت وب با وف بومی