SUPERVISOR
پوراندخت گلکار تفت (استاد راهنما) مصطفی ترکش اصفهانی (استاد راهنما) مرضیه تقی زاده (استاد مشاور)
STUDENT
Somayeh Arabjafari
سمیه عرب جعفری
FACULTY - DEPARTMENT
دانشکده منابع طبیعی
DEGREE
Master of Science (MSc)
YEAR
1397
TITLE
Comparison of Secondary Metabolites in (Dorema ammoniacum D Don.) and (Dorema aucheri Boiss.)
The Umbelliferae family is one of the most important medicinal plant families and due to its secondary metabolites such as essential oils and antioxidants, it has a wide distribution in different climatic regions. The genus Dorema has six species and belongs to the Umbelliferae family, of which two species, Vosha ( Dorema ammoniacum D. Don) and Bilher ( Dorema aucheri Boiss.), are native species of Iran. The aim of this study was to investigate and compare the composition of essential oils and secondary metabolites in the leaf and stem organs of two species, Vosha and Bilhar, from 14 different habitats. For this purpose, shoots including leaves and stems were collected and completely dried and then ground separately. Then, the essential oil was extracted by steam distillation by Clevenger and analyzed by gas chromatography-mass spectrometry. The compounds in the essential oil belong to 5 main chemical groups including: hydrocarbon monoterpene, oxygen monoterpene, sesquiterpene hydrocarbon, oxygen diterpene and hydrocarbons in different genes of Vosha and Bilher were determined that among them, hydrocarbon sesquiterpenes had the highest amount of essential oil compounds in all genotypes. The major compounds identified in Biller essential oil were: Caryophylline, Beta-Calaren, Tetradcan, Alpha Himachallen and Linalool. These compounds are used in the pharmaceutical and cosmetic industries. The number of identified compounds in Biller genotypes was more than Vosha genotypes. Two genotypes of Bilhar, Shabliz Kohgiluyeh and Boyerahmad and Islamabad Fereydunshahr had the highest essential oil yield with 0.39% and 0.36%, respectively. In the second part of this study, extracts of leaf and stem organs were performed with 80% methanol. Total phenol content was determined using the Folin Cicalto method, total flavonoid content and flavonol were determined by aluminum chloride staining method. Antioxidant activity was also determined using DPPH method.The results of mean comparison showed that in all genotypes, the amount of active ingredients and antioxidant properties of leaves were higher than stems. Based on the comparison of the average biochemical traits of Biller in different genotypes, the highest amount of total phenol content (34.3 mg gallic acid / dry weight) and antioxidant activity (92%) were identified in Margoon Kohgiluyeh and Boyer-Ahmad genotypes. The highest content of total flavonoids (5.5 mg quercetin / dry weight) was observed in Ardal Chaharmahal and Bakhtiari genotype. In two genotypes, the highest content of total flavonoids (4.2 mg quercetin / dry weight), total phenol (24.5 mg gallic acid / dry weight), total flavonols (2.9 mg quercetin / weight) Dry) and antioxidant activity (80.9%) were identified in Fereydunshahr Bardasiab genotype. The difference in the amount of secondary metabolites of the studied genotypes may be due to differences in habitat and climatic conditions. A significant positive correlation was observed between the amount of total phenol and the amount of total flavonoids in both species. There was also a significant positive correlation between antioxidant activity and total flavonoid content. Due to the positive correlation between the total flavonoid content and antioxidants in both leaf samples, it seems that in these species, the antioxidant activity is related to the total flavonoid content and flavonoids have antioxidant properties.
خانواده چتریان یکی از مهمترین خانوادههای گیاهی دارویی شناخته شده است و به دلیل دارا بودن متابولیتهای ثانویه از جمله ترکیبات اسانس و آنتیاکسیدانها، دارای توزیع گسترده در مناطق اقلیمی مختلف است. جنس Dorema دارای شش گونه و متعلق به خانواده چتریان است که از این جنس دو گونه وشا ( Dorema ammoniacum D . Don) و بیلهر( Dorema aucheri Boiss . ) گونههای بومی ایران هستند. این تحقیق با هدف بررسی و مقایسه ترکیبات اسانس و متابولیتهای ثانویه در اندامهای برگ و ساقه دو گونه وشا و بیلهر از 14 رویشگاه مختلف انجام گرفت. بدین منظور اندام هوایی شامل برگ و ساقه جمعآوری و کاملا خشک شده و سپس به صورت جداگانه آسیاب شدند. در ادامه استخراج اسانس با روش تقطیر با بخار آب بوسیله دستگاه کلونجر انجام شد و توسط دستگاه کروماتوگرافی گازی طیفسنج جرمی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. ترکیبات موجود در اسانس متعلق به 5 گروه اصلی شیمیایی شامل: مونوترپن هیدروکربنی، مونوترپن اکسیژنی، سزکوئیترپن هیدروکربنی، دیترپن اکسیژنی و هیدروکربنها در ژنوتیپهای مختلف وشا و بیلهر تعیین گردید که از بین آنها سزکوئیترپنهای هیدروکربنی بیشترین مقدار ترکیبات اسانس را در همه ژنوتیپها به خود اختصاص دادند. عمده ترین ترکیبات شناسایی شده در اسانس بیلهر شامل: کاریوفیلن، بتا- کالارن، تترادکان، آلفا هیماچالن و لینالول بود. این ترکیبات در صنایع دارویی و آرایشی- بهداشتی کاربرد دارند. تعداد ترکیبات شناسایی شده در ژنوتیپهای بیلهر بیشتر از ژنوتیپهای وشا بود. دو ژنوتیپ بیلهر، شبلیز کهگیلویه و بویراحمد و اسلام آباد فریدونشهر به ترتیب با 39/0 % و 36/0 % بالاترین عملکرد اسانس را دارا بودند. دربخش دوم این مطالعه عصاره گیری از اندامهای برگ و ساقه با متانول 80 % انجام گرفت. محتوای فنول کل با استفاده از روش فولین سیکالتو، محتوای فلاونوئید کل و فلاونول از روش رنگسنجی آلومینیوم کلراید تعیین شد. فعالیت آنتیاکسیدانی نیز با استفاده از روش DPPH مشخص گردید. نتایج حاصل از مقایسه میانگین نشان داد در همه ژنوتیپها میزان مواد موثره و خاصیت آنتیاکسیدانی برگ بیشتر از ساقه بود. براساس مقایسه میانگین صفات بیوشیمیایی بیلهر در ژنوتیپهای مختلف بیشترین میزان محتوای فنول کل (3/34 میلیگرم گالیک اسید/ وزن خشک) و فعالیت آنتیاکسیدانی (92 %) در ژنوتیپ مارگون کهگیلویه و بویراحمد شناسایی شد. بالاترین میزان محتوای فلاونوئید کل (5/5 میلیگرم کوئرستین/ وزن خشک) در ژنوتیپ اردل چهار محال و بختیاری مشاهده شد. در دو ژنوتیپ وشا بالاترین میزان محتوای فلاونوئید کل (2/4 میلیگرم کوئرستین/ وزن خشک)، فنل کل (5/24 میلیگرم گالیک اسید/ وزن خشک)، فلاونول کل (9/2 میلیگرم کوئرستین/ وزن خشک) و فعالیت آنتیاکسیدانی (9/80 %) در ژنوتیپ بردآسیاب فریدونشهر شناسایی شد. احتمالا تفاوت درمیزان متابولیتهای ثانویه ژنوتیپهای مورد مطالعه میتواند ناشی از تفاوت در شرایط رویشگاهی و اقلیمی باشد. همبستگی مثبت و معنی داری بین مقدار فنول کل و مقدار فلاونوئید کل در هر دو گونه مشاهده شد. همچنین همبستگی مثبت و معنی داری بین فعالیت آنتیاکسیدانی و مقدار فلاونوئید کل مشاهده شد. با توجه به همبستگی مثبت بین محتوای کل فلاونوئید و آنتیاکسیدان در هر دو نمونه برگ بهنظر میرسد در این گونه ها فعالیت آنتیاکسیدانی مرتبط با محتوای کل فلاونوئید بوده و فلاونوئیدها دارای خاصیت آنتیاکسیدانی میباشند. واژههای کلیدی : اسانس، فعالیت آنتیاکسیدانی، بیلهر، محتوای فنول کل، محتوای فلاونوئید کل، وشا.