چکيده روش رسوب فيزيکي بخار ( PVD ) براي ايجاد پوشش آلومينيوم به عنوان فرايندي سازگار با محيط زيست روي زيرلايه فولادي براي جايگزيني آبکاري کادميم به کار مي‌ر‌ود. در اين پژوهش، پارامترهاي فرايند جهت رسيدن به ضخامت، مورفولوژي مناسب، خواص خوردگي و ضريب اصطکاک قابل قبول، بهينه شده است. فاصله زيرلايه تا منبع حرارتي در روش تبخير در خلا و اثر توام ولتاژ پلاسما و فشار گاز آرگون روي مشخصات IVD ( Ion-Vapour Deposition) ( رسوب بخار يوني آلومينيوم ) با ايجاد پوشش روي فولاد ابزاري گرم‌کارAISI H11 بررسي شد. مطالعه خواص ظاهري و مورفولوژي پوشش با استفاده از ميکروسکوپ‌هاي نوري و الکتروني روبشي نشان داد که با تغيير پارامترهاي فرايند، ساختار پوشش از ستوني متخلخل تا متراکم تغيير مي‌کند. اندازه‌گيري ضخامت پوشش مبين اين مطلب است که پوشش‌هاي اعمالي به روش پوشش‌دهي يوني، توزيع يکنواخت‌تري از ضخامت را در مقايسه با پوشش‌هاي تبخيري دارا هستند. از آزمون‌هاي خوردگي مه نمک و پلاريزاسيون تافل جهت ارزيابي رفتار خوردگي پوشش‌ها استفاده شد. نتايج آزمون‌هاي خوردگي حاکي از اين است که مکانيزم عملکرد پوشش به صورت فداشونده است. پوشش‌هاي رسوب بخار يوني آلومينيوم در صورت دارا بودن ضخامت کافي و مورفولوژي مناسب، نيازهاي استانداردهاي مربوط به آزمون مه نمک را برآورده مي‌کنند و زمان رسيدن به زنگ آهن (Red Rust ) به‌گونه‌اي است که قابليت رقابت با پوشش کادميم ايجاد شده به روش آبکاري الکتريکي را دارند. نتايج آزمون پين روي ديسک که براي بررسي رفتار تريبولوژيکي پوشش‌ها استفاده گرديد، نشان داد که مقدار ضريب اصطکاک پوشش‌هاي آلومينيوم در مقايسه با پوشش کادميم بالاتر است. با مطالعه سطوح سايش ديسک و پين توسط ميکروسکوپ‌هاي نوري و الکتروني روبشي، مشخص شد که مکانيزم غالب سايش در مورد پوشش‌هاي رسوب بخار يوني آلومينيوم، خراشان و در مورد پوشش‌هاي آبکاري الکتريکي کادميم، سايش ورقه‌اي است.