Skip to main content
SUPERVISOR
امیرحسین خوش گفتارمنش (استاد راهنما) فرهاد رجالی (استاد مشاور) مجید افیونی مبارکه (استاد راهنما) محمدرضا مصدقی (استاد مشاور)
 
STUDENT
Vajiheh Dorostkar
وجیهه درستکار

FACULTY - DEPARTMENT

دانشکده کشاورزی
DEGREE
Doctor of Philosophy (PhD)
YEAR
1389

TITLE

Effect of Arbuscular Mycorrhizal Fungi on Soil Structural Stability, Soil Physical Quality and Plant Available Water at Different Salinity Levels
Soil salinity and arbuscular mycorrhizal fungi (AMF) might influence the soil physical properties. Three experiments were performed to determine the effects of soil salinity and AMF species on soil structure, soil water repellency (R) and plant available water. Six AMF treatments including four exotic species ( Rhizophagus irregularis , Funneliformis mosseae and Claroideoglomus claroideum , a mix of three species), one mix native AMF species and an AMF–free soil with four salinity levels (1, 5, 10 and 15 dS m -1 ) were used. The results showed that the soil stability ratio increased in the presence of native AMF treatment and the greatest soil stability was observed at 10 dS m -1 . The R value increased with salinity increment. The mix of three exotic and native AMF enhanced the R significantly compared to AMF–free soil in all salinity levels. The lowest LLWR 100 and LLWR 330 were found at 1 dS m -1 and then increased by salinity until 10 dS m -1 . The greatest IWC was found at 1 dS m -1 and decreased by salinity. In addition, the AMF increased the LLWR 100 , LLWR 330 and IWC. It is concluded that the physical quality of soil in this experiment was determined by the salinity level and different AMF species.
شوری یکی از مشکلات جدی در مناطق خشک و نیمه خشک بوده که تولید را در اراضی کشاورزی به شدت تحت تأثیر قرار می دهد. استفاده از عوامل بیولوژیک در مقابله با شوری به عنوان یکی از راهکارهای مهم شناخته شده است. قارچ های آربوسکولار میکوریزا از عوامل بیولوژیک مهم در اراضی شور بوده و آثار مثبت فراوان آن برای گیاه میزبان و خاک گزارش شده است. در رساله حاضر سه مطالعه با هدف بررسی اثر قارچ های آربوسکولار میکوریزا بر برخی از ویژگی های فیزیکی خاک در سطوح مختلف شوری انجام پذیرفته است. در مطالعه اول تأثیر قارچ های میکوریزای بومی خاک بر پایداری ساختمان خاک در سه سطح شوری 5، 10 و 15 دسی زیمنس بر متر با کشت گلخانه ای دو گیاه گندم و ماش به مدت دو ماه مورد بررسی قرار گرفت. در خاک شور مورد مطالعه سه گونه Funneliformis mosseae ، Claroideoglomus claroideum و Rhizophagus irregularis به صورت بومی شناسایی شد و فراوانی آن ها تحت تأثیر شوری تغییر یافت. حضور قارچ های میکوریزا در خاک با افزایش حجم منافذ قابل زهکشی و کاهش مکش در نقطه عطف منحنی مشخصه رطوبتی سبب افزایش نسبت پایداری در این مطالعه شد. همچنین بیش ترین نسبت پایداری در خاک و شاخص کیفیت فیزیکی دکستر ( S ) در سطح شوری 10 دسی زیمنس بر متر مشاهده شد. در مطالعه دوم تأثیر گونه های قارچ میکوریزای شناسایی شده در مطالعه اول به صورت غیر بومی و همچنین ترکیبی از سه گونه به صورت بومی و غیر بومی بر پایداری ساختمان و آب گریزی خاک در سطوح شوری 1، 5، 10 و 15 دسی زیمنس بر متر مقایسه شد. اثر شوری و تیمارهای قارچ میکوریزا بر پایداری ساختمان و آب گریزی خاک معنی دار بوده است. تأثیر ترکیبی از گونه های بومی و همچنین ترکیبی از گونه های غیربومی قارچ میکوریزا بر افزایش نسبت پایداری و نسبت S در مقایسه با تیمار شاهد بیش تر از سایر تیمارهای قارچی بوده است. کم ترین مقدار شاخص آب گریزی در همه تیمارهای قارچ آربوسکولار میکوریزا در سطح شوری 1 دسی زیمنس بر متر مشاهده شد. با افزایش شوری مقدار شاخص آب گریزی در همه تیمارهای قارچی به جز در تیمار C. claroideum افزایش یافت. در این تیمار قارچی بیش ترین میزان آب گریزی در سطح شوری 10 دسی زیمنس بر متر مشاهده شد. مقدار شاخص آب گریزی در تیمارهای دارای ترکیبی از سه گونه غیر بومی و ترکیبی از گونه های بومی به میزان معنی داری بیش از تیمار شاهد (بدون قارچ) بوده است. آب گریزی خاک در تیمار ترکیبی از سه گونه غیر بومی نسبت به تیمارهای دارای هر یک از گونه های بومی به تنهایی بیش تر بود. همچنین مقدار شاخص آب گریزی در دو سطح شوری 1 و 5 دسی زیمنس بر متر در تیمار دارای مخلوطی از سه گونه غیر بومی بیش تر از تیمار دارای گونه های بومی بود. در حالی که در سطوح بیش تر شوری روند معکوس مشاهده شد. در مطالعه سوم تأثیر سه گونه شناسایی شده در مطالعه اول به صورت غیر بومی و ترکیبی از این سه گونه بر آب قابل استفاده برای گیاه در سطوح شوری 1، 5، 10 و 15 دسی زیمنس بر متر مورد بررسی قرار گرفت. افزایش شوری و حضور قارچ آربوسکولار میکوریزا سبب کاهش مقاومت فروروی خاک شد. با افزایش شوری، آب فراهم خاک کاهش یافت. کم ترین مقدار آب قابل استفاده برای گیاه بر اساس مفاهیم دامنه رطوبتی با حداقل محدودیت (LLWR 100 و LLWR 330 ) در سطح شوری 1 دسی زیمنس بر متر مشاهده شده و با افزایش شوری تا سطح 10 دسی زیمنس بر متر افزایش یافت. حضور قارچ آربوسکولار میکوریزا به دلیل کاهش مقاومت فروروی خاک سبب افزایش LLWR 100 و LLWR 330 و گنجایش آب انتگرالی نسبت به تیمار شاهد شده است. در همه ی تیمارهای دارای قارچ آربوسکولار میکوریزا بیش ترین گنجایش آب انتگرالی در سطح شوری 1 دسی زیمنس بر متر مشاهده شد. همچنین بیش ترین گنجایش آب انتگرالی در همه ی سطوح شوری در تیمار دارای ترکیبی از سه گونه قارچ آربوسکولار میکوریزا مشاهده شد. در مجموع به نظر می رسد حضور ترکیبی از گونه های قارچ آربوسکولار میکوریزا در شرایط شور بیش ترین تأثیر را در تغییر ویژگی های فیزیکی خاک داشته است. واژه های کلیدی: قارچ آربوسکولار میکوریزا بومی و غیر بومی، منحنی مشخصه پر انرژی، شوری، آب گریزی خاک، دامنه رطوبتی با حداقل محدودیت، گنجایش آب انتگرالی.

ارتقاء امنیت وب با وف بومی