اثر نمره‌ی وضعیت بدنی بر عمل کرد تولیدی, فراسنجه‌های تولیدمثلی و ناهنجاری‌های متابولیک در گاوهای شیری هلشتاین

STUDENT

DEGREE

YEAR

This study investigated the relationship between body condition score (BCS) and milk yield, reproductive parameters and metabolic disorders in high yielding dairy cows. Three hundred and twelve multiparous Holstein dairy cows in two commercial dairy farms were scored for body condition beginning at one month before dry-off. Cows were scored monthly before calving and bi-weekly after calving until 120 DIM. Body condition score were assigned by two independent individuals using the visual technique. Glucose, insulin, leptin, triglyceride, NEFA and BHBA were determined in plasma one week before and one week after parturition. Milk yield and milk fat percent were recorded for all cows. Reproductive parameters including conception at first service, calving to first insemination, open days, services per conception and conception rate were recorded. Also metabolic disorders including dystocia, retained placenta, LDA, laminitis and mastitis were recorded in first 120 DIM. Treatments were arranged in a 2 × 2 factorial design that factors included farm (1 and 2), and BCS (BCS 3.5 and BCS ? 3.5). Also multiple linear regression and principal component analysis were used to characterize relationships. Principal component analysis was used to reduce the collinearity among independent variables, calculate new parameter estimates and determine the relationship of each variable with milk yield. The results indicated that there was no difference between the two scorers. From close-up until second month, cows in farm 2 had a higher BCS. Differences in milk yield between cows calving with high and low BCS was not significant but milk fat percent, fat yield and %4 fat corrected milk yield was significantly higher in cows calving with BCS ? 3.5. Results from principal component analysis and multiple linear regression indicated that increasing BCS in dry-off and occurrence of metabolic disorders were associated with decreased milk yield. Increasing BCS from dry-off to calving and decreasing BCS in first and second month of lactation were associated with higher milk yield. Blood parameters were similar in cows calving with high and low BCS. High BCS at calving was significantly associated with decreased calving to first insemination ( p 0.02). Similary, cows calving with higher BCS had lower open days ( p 0.05). Conception at first service, services per conception and conception rate were not different between cows calved with high and low BCS. Interesingly, BCS of 3.5 or higher at calving were associated with increased risk for laminitis ( p 0.05). Inversely, cows that calved with high BCS had lower mastitis ( p 0.02). Incidence of dystocia, retained placenta and LDA were not different between two groups. These results suggest that multiparous dairy

هدف از انجام این پژوهش, بررسی اثر نمره‌ی وضعیت بدنی بر مقدار تولید شیر, درصد چربی شیر, فراسنجه‌های تولیدمثلی و ناهنجاری‌های متابولیکی در گاوهای شیری هلشتاین بود. برای نیل به این هدف, از داده‌های مربوط به 312 گاو شیری چندشکم در دو گاوداری صنعتی استفاده گردید. ارزیابی نمره‌ی وضعیت بدنی گاوها از یک ماه قبل از خشکی شروع و تا روز 120 بعد از شیردهی ادامه یافت و در طی 7 ماه به هر گاو 13 بار نمره‌ی وضعیت بدنی داده شد. ارزیابی نمره‌ی وضعیت بدنی گاوها توسط دو داور مستقل صورت گرفت. در ضمن یک هفته قبل و یک هفته بعد از زایمان, خون‌گیری از ورید دمی گاوها انجام شد و غلظت گلوکز, انسولین, لپتین, تری‌گلیسرید, بتاهیدروکسی‌بوتیرات و اسیدهای چرب غیر استریفیه موجود در آن‌ها اندازه گیری شد. میزان تولید شیر در دوره‌ی شیردهی قبلی و دوره‌ی شیردهی حاضر و نیز درصد چربی شیر در دوره‌ی شیردهی حاضر ثبت گردید. فراسنجه‌های تولیدمثلی شامل میزان گیرایی از اولین تلقیح, فاصله‌ی زایمان تا اولین تلقیح, روزهای باز و تعداد تلقیح به ‌ازای هر آبستنی با استفاده از سیستم کامپیوتری گاوداری‌ها به دست آمد؛ ضمن این‌که نسبت آبستنی با استفاده از تعداد تلقیح به ازای هر آبستنی محاسبه شد. وقوع سخت‌زایی, جفت‌ماندگی, جابه‌جایی شیردان, لنگش و ورم پستان در طی 120 روز اول شیردهی ثبت گردید. یک آزمایش فاکتوریل 2×2 با دو عامل گاوداری (1 و یا 2) و نمره‌ی وضعیت بدنی در زمان زایمان (کمتر از 5/3 و یا بزرگتر و مساوی 5/3) در قالب طرح کاملاً تصادفی نامتعادل برای بررسی اثر نمره‌ی وضعیت بدنی در زمان زایمان بر تولید شیر, درصد چربی شیر, فراسنجه‌های تولیدمثلی و ناهنجاری‌های متابولیک طراحی و اجرا شد. برای بررسی اثر نمره‌ی وضعیت بدنی وتغییرات آن در زمان‌های مختلف بر مقدار تولید شیر, از تحلیل رگرسیونی و تحلیل مولفه‌های اصلی استفاده گردید. تفاوتی بین دو داور از نظر ارزیابی نمره‌ی وضعیت بدنی مشاهده نگردید. از اواسط دوره‌ی خشکی تا اواخر ماه دوم شیردهی, نمره‌ی وضعیت بدنی گاوهای گاوداری 2 بیشتر بود. اگرچه تفاوت تولید شیر گاوهای با نمره‌ی وضعیت بدنی بالا و پایین در زمان زایمان معنی‌دار نشد (07/0 p )؛ اما درصد چربی شیر, مقدار تولید چربی و تولید شیر تصحیح شده براساس چربی شیر در گاوهای دارای نمره‌ی وضعیت بدنی بالا به طور معنی‌داری بیشتر بود. با استفاده از تحلیل رگرسیون خطی چندگانه مشخص گردید که تولید شیر با افزایش نمره‌ی وضعیت بدنی در زمان خشک کردن و با وقوع ناهنجاری‌های متابولیکی کاهش می‌یابد. همچنین افزایش تولید شیر با افزایش نمره‌ی وضعیت بدنی در طول دوره‌ی خشکی به ویژه در 30 روز اول این دوره و با کاهش نمره‌ی وضعیت بدنی در ماه‌های اول و دوم شیردهی به اثبات رسید. از لحاظ غلظت فراسنجه‌های موجود در خون, تفاوت چندانی بین گاوهای با نمره‌ی وضعیت بدنی بالا و پایین مشاهده نگردید. گاوهای دارای نمره‌ی وضعیت بدنی بالا در مقایسه با گاوهای نمره‌ی وضعیت بدنی پایین, به طور معنی‌داری دارای فاصله‌ی زایمان تا اولین تلقیح کمتری بودند (02/0 p ). همچنین گاوهای زایمان کرده با نمره‌ی وضعیت بدنی بالا دارای روزهای باز کمتری بودند (05/0 p ). از لحاظ تعداد تلقیح به ازای هر آبستنی, میزان گیرایی از اولین تلقیح و نسبت آبستنی تفاوت معنی‌داری بین دو گروه مشاهده نگردید. گاوهای زایمان کرده با نمره‌ی وضعیت بدنی بالا در زمان زایمان دارای وقوع لنگش بیشتر(05/0 p ) و برعکس دارای وقوع ورم