Skip to main content
SUPERVISOR
محمود کلباسی اشتری (استاد مشاور) فرزاد ستوهیان (استاد مشاور) حسین خادمی موغاری (استاد راهنما) احمد جلالیان (استاد راهنما)
 
STUDENT
Mohsen Nael
محسن نائل

FACULTY - DEPARTMENT

دانشکده کشاورزی
DEGREE
Doctor of Philosophy (PhD)
YEAR
1382

TITLE

The Effect of Parent Material and Soil Genesis on the Distribution of Selected Major and Trace Elements in Forest Soils of Fuman-Masuleh Area
In order to assess the role of geologic and pedologic factors on the total content of major elements as well as the distribution and chemical speciation of selected trace elements in soil, residual soils developed on six parent materials including phyllite (Ph), tonalite (To), peridotite (Pe), dolerite (Do), shale (Sh) and limestone (Li) were studied. Total content of Si, Al, Fe, Ca, Mg, K, Na, Mn, Ti, P, Co, Cr, Cu, Ni, Pb, V and Zn were compared among different soils and related to the geochemical and mineralogical composition of parent materials. Enrichment/depletion patterns of trace elements were assessed using Ti as the reference element and lowest horizon as the reference layer. A modified sequential extraction procedure was used to fractionate the trace elements into four operationally defined species. Notwithstanding the redistribution of all major elements throughout pedons due to soil forming processes, the importance of inheritance factor on soil Si, Al, Mg, Fe, K, and Ti is higher than pedogenic factors. MnO content of Pe and Do pedons is governed by geogenic factors, while in Sh pedons, pedogenic factors, especially redox conditions, plays the major role. The total contents of Co, Cr, Ni and V are highest in soils derived from peridotite and dolerite. Lead and Zn contents are highest in soils derived from shale. Lead, Zn, Cu and Mn have been generally enriched in most pedons, except in some acidic and strongly leached soils, whereas Co, Cr, Fe, Ni and V have been leached, especially from Eutrudepts. The latter elements, however, showed enrichment trend in Hapludalfs and Argiudolls parallel to the development of illuvial B horizons. Iron, Cr, Cu, Ni, V and Zn are present primarily in the residual fraction, independent of soil and parent material type, whereas Mn, Pb and Co were mainly present in the non-residual fractions of most pedons. Trace element concentrations in the soils of the study area are related primarily to the parent material type while pedogenic processes appear to have played a minor role. Keywords: Trace elements, Major elements, Sequential extraction, Pedogenesis, Parent material
عوامل زمین شناختی و پدولوژی نقش بسیار مهمی بر مقدار، توزیع و رفتار عناصر در خاک های بکر دارند. به منظور تعیین نقش این عوامل بر غلظت و توزیع عناصر اصلی و کمیاب در خاک، شش ماده مادری مختلف، شامل فیلیت (Ph)، تونالیت (To)، پریدوتیت (Pe)، دولریت (Do)، شیل (Sh) و سنگ آهک (Li) در منطقه فومن-ماسوله شناسایی و نحوه تشکیل و تکامل خاک‌های درجا، به انضمام کانی‌شناسی بخش رس، در این مواد مادری مطالعه گردید. غلظت کل عناصر Si، Al، Ca، Mg، Fe، Mn، K، Na، Ti، P، ‌Co، Cr، Cu، Ni، Pb، V و Zn در کلیه افق های خاک (خاک‌ساز و غیر خاک‌ساز) مورد مقایسه قرار گرفت و نقش ترکیب ژئوشیمیایی و کانی‌شناسی مواد مادری بر غلظت کل عناصر مذکور در خاک بررسی شد. الگوهای غنی‌شدن-تهی‌شدن عناصر کمیاب با استفاده از عنصر Ti، به عنوان عنصر مرجع و پایین‌ترین افق، به عنوان لایه مرجع بررسی شد. از روش عصاره‌گیری متوالی اصلاح شده (‌BCR) به منظور تعیین غلظت عناصر Fe، Mn، ‌Co، Cr، Cu، Ni، Pb، V و Zn در چهار فاز مختلف استفاده شد. در ساپرولیت خاک پریدوتیتی تنها کائولینیت و ورمیکولیت حضور داشت، حال آن که در افق‌های بالاتر، اسمکتیت در نتیجه هوادیدگی از کانی‌های پیروکسن، اولیوین، بیوتیت و ورمیکولیت، و از مسیرهای خودتشکیلی و تغییر شکل تشکیل شده است. فراوانی بیشتر ایلیت نسبت به رس‌های 2:1 انبساط‌‌‌پذیر در خاک مالی‌سول با منشأ شیل، به ترکیب کانی‌شناسی سنگ بستر مرتبط بوده و با غلظت بالای K در این خاک هماهنگ است. ترکیب رس‌ها در خاک ساپرولیت، در خاکرخ‌ Li1 نیز متفاوت از افق‌های خاک‌ساز است. حداکثر غلظت Fe 2 O 3 و MgO در خاک‌های با منشأ Pe و Do مشاهده شد؛ این خاک‌ها دارای غلظت‌های پایینی از SiO 2 و Al 2 O 3 هستند. این روند با ترکیب ژئوشیمیایی سنگ‌های مادری هماهنگ واژه‌های کلیدی: عناصر کمیاب، عناصر اصلی، عصاره‌گیری متوالی، خاک‌سازی، مواد مادری

ارتقاء امنیت وب با وف بومی