Skip to main content
SUPERVISOR
حسين ادريس (استاد راهنما) محمدرضا سلماني (استاد مشاور) محمدرضا طرقي نژاد (استاد راهنما)
 
STUDENT
Ali Sonboli
علي سنبلي

FACULTY - DEPARTMENT

دانشکده مهندسی مواد
DEGREE
Doctor of Philosophy (PhD)
YEAR
1389
In the present work the influence of intermediate annealing and the strain path during a two-stage cold rolling, on the microstructure and texture of 1 wt% Si non-oriented electrical steel was investigated. For a better understanding of favorable textures through different conditions, a Relative Texture (RT) was defined and calculated as “intensity of theta fiber/intensity of gamma fiber” ratio. The results showed that the samples with the highest RT have the lowest magnetic anisotropy. Also regardless of the intermediate annealing process, uni-directional rolling led to the identical relative texture (~2). On the contrary, the cross rolling samples exhibit different relative textures upon intermediate annealing. The cross rolled sample accompanied by intermediate annealing at 650 ? C resulted in the highest relative texture (~3). The proposed processing design led to significantly diminish gamma fiber which is deleterious for magnetic properties in non-oriented electrical steels. Keywords : Non-oriented electrical steel, Texture, Magnetic properties, Cross rolling
چکيده فولادهاي الکتريکي غيرجهت‌دار از لحاظ اقتصادي بهترين انتخاب براي هسته ماشين‌هاي الکتريکي از جمله ژنراتورها و موتورهاي الکتريکي مي‌باشند. براي چنين کاربردهايي، نفوذپذيري بالا و تلفات هسته پايين مورد نياز است. اساسا خواص مغناطيسي اين فولادها وابسته به سه فاکتور متالورژيکي مي‌باشد: اندازه دانه، بافت و ترکيب شيميايي. در اين پژوهش، اثر فرايندهاي مکانيکي- حرارتي مختلف بر اندازه دانه، بافت نهايي و خواص مغناطيسي يک فولاد الکتريکي غيرجهت‌دار حاوي يک درصد وزني سيليسيم مورد مطالعه قرار گرفته است. بدين منظور ابتدا آلياژ با ترکيب شيميايي مورد نظر ريخته‌گري شد و پس از فورج و نورد داغ در دماي ???? درجه سانتي‌گراد تحت عمليات نورد سرد دومرحله‌اي قرار گرفت. در نهايت تمامي نمونه‌ها براي مدت زمان ? دقيقه در دماي ??? درجه سانتي‌گراد آنيل شدند. به منظور بررسي تاثير مسيرکرنش و آنيل مياني بر خواص مغناطيسي فولاد الکتريکي غيرجهت‌دار مورد نظر، نورد سرد دومرحله‌اي بدون آنيل مياني و با آنيل مياني در دماهاي ???، ??? و ??? درجه سانتي‌گراد به صورت تک جهته و متقاطع در نظر گرفته شد. خواص مغناطيسي نمونه‌هاي توليد شده به روش‌هاي مختلف مکانيکي- حرارتي توسط دستگاه مغناطش‌سنج نمونه ارتعاشي مورد ارزيابي قرار گرفت. در هر مرحله از ساخت اين فولاد به منظور مطالعات ريزساختاري و تعيين بافت از ميکروسکوپ نوري، ميکروسکوپ الکتروني روبشي با تفنگ نشر ميداني مجهز به دستگاه پراش الکترون‌هاي برگشتي و پراش پرتو ايکس استفاده شد. نتايج حاصل از ريزساختار ميکروسکوپ نوري بيان‌گر آن است که مسيرکرنش و آنيل مياني تاثير چنداني بر اندازه دانه نداشته و مهم‌ترين عامل کنترل کننده خواص مغناطيسي در اين فولاد، بافت مي‌باشد. جهت بررسي آسان‌تر بافت در اين فولاد، شدت نسبي رشته تتا به رشته گاما تحت عنوان بافت نسبي تعريف و محاسبه شده است که بيان‌گر نسبت بافت مطلوب به بافت نامطلوب در فولادهاي الکتريکي غيرجهت‌دار مي‌باشد. پس از محاسبه ناهمسانگردي مغناطيسي در صفحه ورق و بافت نسبي با استفاده از آناليز پراش پرتو ايکس مشخص شد که بافت نسبي با ناهمسانگردي مغناطيسي نسبت عکس داشته و ملاک بسيار مناسبي جهت ارزيابي خواص مغناطيسي نهايي در اين فولاد است. از ميان فرايندهاي مکانيکي- حرارتي مختلف، نورد متقاطع به همراه آنيل مياني در دماي ‌??? درجه سانتي‌گراد به مدت ?? ثانيه و آنيل نهايي در دماي ??? درجه سانتي‌گراد به مدت ? دقيقه، با حداکثر بافت نسبي، باعث بهبود خواص مغناطيسي در اين فولاد شده است. بايستي توجه کرد که مهم‌ترين دستاورد اين فرايند مکانيکي- حرارتي، کاهش شدت رشته گاما و تقويت رشته تتا در بافت آنيل (بافت نهايي) مي‌باشد. چنين فرايندي موجب افزايش بافت نسبي تا حدود ? شده که در نوع خود بي‌نظير است. نتايج ماکروبافت نشان داد که نورد متقاطع باعث تقويت بافت تغييرشکل رشته تتا شده و رشته گاماپريم را تضعيف مي‌کند. در اين حالت آنيل مياني با کاهش شدت بافت رشته گاماپريم قبل از مرحله دوم نورد سرد، به کاهش شدت مولفه بافت ??? {???} در رشته گاماپريم در بافت تغييرشکل کمک کرده است. اين در حالي است که نمونه‌هاي نورد شده در يک راستا داراي بافت تغييرشکل نسبتا قوي رشته گاماپريم مي‌باشند. از آن‌جا که دانه‌هاي جديد در زمينه تغييرشکل يافته در جهاتي معادل با زمينه جوانه زده و رشد مي‌کنند، نورد متقاطع موجب افزايش شدت بافت آنيل رشته تتا و کاهش شدت بافت آنيل رشته گاما شده است. مطالعات ريزساختاري و ريز بافت‌ ناشي از آناليز پراش الکترون‌هاي برگشتي، تغييرشکل موضعي در نمونه‌هاي نورد شده در يک راستا را نشان داد. اين تغييرشکل موضعي منجر به تشکيل باند‌هاي برشي شده که محل‌هاي ترجيحي جهت جوانه‌زني‌ دانه‌هاي ??? {???} مي‌باشند و اين موضوع سبب شکل‌گيري مولفه بافت گوس و ناهمسانگردي مغناطيسي‌ در نمونه‌هاي نهايي شده است. کلمات کليدي: فولاد الکتريکي‌ غيرجهت‌دار، بافت ، خواص مغناطيسي‌، نورد متقاطع

ارتقاء امنیت وب با وف بومی