Skip to main content
SUPERVISOR
Ahmad Arzani,Parviz Ehsanzadeh
احمد ارزانی (استاد راهنما) پرویز احسان زاده (استاد مشاور)
 
STUDENT
Maryam Salehi
مریم صالحی

FACULTY - DEPARTMENT

دانشکده کشاورزی
DEGREE
Master of Science (MSc)
YEAR
1387

TITLE

Investigation of Grain Quality and Physiological Traits Associated with Salinity Tolerance in Triticale Breeding Lines
Salinity is one of the major abiotic stresses that causes yield loss of many crop plants. Triticale (X. Triticosecale Wittmack), is as the most successful man-made cereal, was synthetized to achive a cereal possessing unique grain quality of wheat parent with tolerance to abiotic and biotic stresses of rye parent. To investigate physiological and grain quality traits of eighteen triticale lines comprising 9 doubled haploid (DH) lines and 9 their corresponding F 8 lines as well as two bread wheat cultivars ('Roshan' and 'Kavir'), an experiment was conducted using a randomized complete block design with three replications for each of the environmental conditions (non-stress and salt-stress conditions) at the research farm of College of Agriculture, Isfahan University of Technology with the soil of silty clay loam in 2008-2009. Salt-stressed experiment was irrigated by saline water using 175 mM NaCl and EC = 15 ds m -1 from mid-jointing growth stage (Zadoks 43) onward. Results of analysis of variance showed significant differences among the genotypes for all of the studied traits. The results of combined analysis of variance revealed that salt stress significantly influenced all of the studied traits. Under both conditions, orthogonal comparison indicated that triticale lines performed superior than wheat cultivars considering most physiological traits and grain yield while wheat cultivars were superior for grain quality traits. Under both conditions, Kavir wheat cultivar possessed the highest protein contents of 15.20% and 17.93% under non-stress and salt stress conditions, respectively. Under both growth conditions antioxidant activities for ascorbate peroxidase, glutathione reductase and super oxide dismutas were greater in triticale lines than wheat cultivars. Further lipid peroxidation of triticale lines was less than wheat cultivars. Under both conditions, positive and significant correlations were observed between grain yield with area of flag leaf, dry weight of peduncle and relative water content but grain yield had negative and significant correlation coefficients with protein content, sodium dodecyl sulphate sedimentation volume and gluten content. Grain yield had positive and significant correlation with leaf rolling under non-stress conditions. Negative and significant correlation coefficient was observed between proline content produced under salinity stress conditions and grain yield loss indicating a positive role of proline in salinity tolerance. Factor analysis revealed 9 and 10 factors which explained 89.15% and 91.21% of grain variation under non-stress and salt-stress conditions, respectively. Results of stepwise regression for grain yield showed that
تنش شوری از مهم ترین تنش های غیر زنده است که موجب کاهش عملکرد بسیاری از گیاهان می شود. تریتیکاله (X. Triticosecale Wittmack) موفق ترین غله ساخت بشر است که با هدف حصول غله ای با کیفیت برتر والد گندم و دارای تحمل به تنش های زنده و غیر زنده والد چاودار ایجاد شده است. به منظور بررسی خصوصیات فیزیولوژیک و کیفیت دانه هیجده لاین تریتیکاله مشتمل بر نه لاین دابل هاپلوئید و نه لاین 8 F خواهری در مقایسه با دو رقم گندم (روشن و کویر) در شرایط بدون تنش و تنش شوری، آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در هر دو شرایط محیطی (عدم تنش و تنش شوری) در سال زراعی 1388-1387 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی اصفهان با بافت خاک لومی رسی سیلتی انجام شد. کرت های آزمایشی تا اواسط مرحله به ساقه روی43) (Zadoks‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ به طور یکسان آبیاری شدند و پس از آن تیمار تنش شوری (175 میلی مولار کلرید سدیم معادل ضریب هدایت الکتریکی 15 دسی زیمنس بر متر) اعمال شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که بین ژنوتیپ های مورد مطالعه برای کلیه صفات ارزیابی شده، اختلاف معنی دار وجود داشته است. نتایج تجزیه واریانس مرکب داده ها نشان داد که تنش شوری تأثیر معنی دار بر کلیه صفات داشته است. مقایسات متعامد نشان دهنده برتری تریتیکاله نسبت به گندم از لحاظ بیشتر صفات فیزیولوژیک و عملکرد در هر دو شرایط محیطی بود ولی از لحاظ صفات مرتبط با کیفیت دانه، گندم برتری داشت. رقم کویر در هر دو شرایط محیطی از بالاترین محتوای پروتئین دانه برخوردار بود به طوری که در شرایط بدون تنش و تنش شوری به ترتیب دارای 20/15 و 93/17 درصد محتوای پروتین بود. در هر دو شرایط محیطی، نتایج گویای فعالیت بیشتر آنزیم های آنتی اکسیدان آسکوربات پراکسیداز، گلوتاتیون ردوکتاز و سوپر اکسید دیسموتاز در لاین های تریتیکاله نسبت به ارقام گندم بود. ضمن این که پراکسیداسیون لیپید در لاین های تریتیکاله بسیار کمتر بود. در هر دو شرایط محیطی همبستگی عملکرد با مساحت برگ پرچم، وزن خشک پدانکل و محتوای نسبی آب برگ مثبت و معنی دار و با محتوای پروتئین دانه، حجم رسوب SDS و محتوای گلوتن منفی و معنی دار بود. تحت شرایط تنش شوری لوله ای شدن برگ همبستگی مثبت و معنی داری با عملکرد دانه داشت. همبستگی کاهش عملکرد دانه ناشی از تنش با میزان پرولین تولید شده تحت شرایط تنش شوری، منفی و معنی دار بود که حاکی از نقش مثبت پرولین در تحمل به شوری بوده است. تجزیه به عامل ها در شرایط بدون تنش و تنش شوری به ترتیب منجر به شناسایی 9 و 10 عامل شد که در شرایط بدون تنش 1/89 درصد و در شرایط تنش شوری 2/91 درصد از کل تغییرات را توجیه نمودند. نتایج رگرسیون مرحله ای برای عملکرد دانه نشان داد که 92 درصد از تغییرات عملکرد دانه در شرایط بدون تنش توسط 5 صفت محتوای پروتئین، مساحت برگ پرچم، گلوتنین، طول پدانکل و محتوای فیبر و در شرایط تنش شوری 1/84 درصد از تغییرات عملکرد دانه از طریق 4 صفت وزن خشک پدانکل، محتوای خاکستر، گلوتنین و مساحت برگ پرچم توجیه می شود. نتایج رگرسیون مرحله ای برای محتوای پروتئین نشان داد که در شرایط بدون تنش 5 صفت محتوای گلوتن خشک، محتوای خاکستر، طول برگ پرچم، طول پدانکل و وزن دانه 9/94درصد از تغییرات پروتئین دانه و در شرایط تنش شوری،

ارتقاء امنیت وب با وف بومی