شیش? زیست فعال (بایواکتیوگلاس) به دلیل توانایی در پیوند و همبندی با بافت نرم و سخت، در ترمیم، درمان و شکسته بندی استخوان و پوشش کاشتنی بدن مورد توجه قرار گرفته است. هدف از این پژوهش، ساخت و تهیه، مشخصه یابی و ارزیابی نانو پودر شیشه زیست فعال و اعمال پوشش شیشة زیست فعال بر روی فولاد زنگ نزن 316 ال به روش سل- ژل بود. پودر شیش? زیست فعال به روش سل- ژل تهیه شد و آنالیز عنصری پرتو ایکس (XRF) به منظور تأیید حضور اجزاء مطلوب در ترکیب، بر روی نمونه پودری انجام گردید. سپس به کمک آنالیز حرارتی افتراقی (DTA)، خواص حرارتی شیشه ساخته شده ارزیابی شد. برای بررسی شکل و اندازه ذرات پودر شیشه، از میکروسکوپ الکترونی عبوری (TEM) بهره گرفته شد. پودر شیش? زیست فعال در محلول شبیه سازی شد? بدن (SBF)، به مدت سی روز غوطه ور گردید و از روش طیف سنجی مادون قرمز (FTIR) برای تشخیص و تأیید تشکیل لای? آپاتیت بر روی آن استفاده شد. پوشش شیش? زیست فعال به روش سل- ژل بر روی زیر لای? فولاد زنگ نزن 316 ال اعمال گردید. مورفولوژی و ریز ساختار سطح پوشش به کمک میکروسکوپ الکترونی روبشی (SEM) بررسی شد. از روش پراش پرتو ایکس (XRD) و آنالیز توزیع انرژی پرتو ایکس (EDX) نیز برای مشخص نمودن ترکیب فازها و عناصر در پودر و پوشش استفاده شد. آزمون های الکتروشیمیایی پلاریزاسیون پتانسیودینامیکی در دو محلول فیزیولوژیکی مختلف و به منظور مقایسه رفتار خوردگی نمونه های فولادی پوشش داده شده و بدون پوشش انجام گرفت. برای ارزیابی مقاومت فولاد زنگ نزن پوشش داده شده با شیشه زیست فعال در برابر حفره دار شدن نیز آزمون پتانسیو دینامیک سیکلی انجام شد. تصاویر گرفته شده با TEM، حصول پودر در اندازه های زیر 100 نانومتر را تأیید کرد. نتایج بعدی حاکی از تشکیل پوشش شیش? بدون ترک و یکنواخت بوسیله روش سل- ژل بر روی زیر لای? فولادی بود. تأثیر افزودن مواد شیمیایی به سل بر روی حصول پوشش بدون ترک، ارزیابی گردید. آزمون FTIR تشکیل لای? آپاتیت را بر روی پودر شیش? زیست فعال تأیید کرد که این خود نشانی از زیست فعالی شیش? زیستی ساخته شده بود. همچنین ملاحظه شد که در شیشه هایی که بالاتر از دمای 900 درج? سانتی گراد عملیات حرارتی شده بودند، فاز لارنیت (Ca 2 SiO 4 ) تشکیل شده بود. پوشش، مقاومت خوردگی زیر لایه را بهبود داد و چگالی جریان خوردگی در نمونه های پوشش دار کمتر از نمونه های بدون پوشش بود. مقاومت فولاد با پوشش در برابر حفره دار شدن نیز افزایش یافته بود. این پدیده مستقل از نوع محیط فیزیولوژیکی می باشد. پوشش شیش? زیست فعال اعمال شده به روش سل- ژل می تواند از یکسو با کاهش آزاد شدن یون های فلزی زیست سازگاری کاشتنی فلزی مصرفی در بدن را بهبود دهد و از طرف دیگر با توانمندی بالقوه خود منجر به ترویج رشد استخوان و همبندی با آن می گردد.
