شيش? زيست فعال (بايواکتيوگلاس) به دليل توانايي در پيوند و همبندي با بافت نرم و سخت، در ترميم، درمان و شکسته بندي استخوان و پوشش کاشتني بدن مورد توجه قرار گرفته است. هدف از اين پژوهش، ساخت و تهيه، مشخصه يابي و ارزيابي نانو پودر شيشه زيست فعال و اعمال پوشش شيشة زيست فعال بر روي فولاد زنگ نزن 316 ال به روش سل- ژل بود. پودر شيش? زيست فعال به روش سل- ژل تهيه شد و آناليز عنصري پرتو ايکس (XRF) به منظور تأييد حضور اجزاء مطلوب در ترکيب، بر روي نمونه پودري انجام گرديد. سپس به کمک آناليز حرارتي افتراقي (DTA)، خواص حرارتي شيشه ساخته شده ارزيابي شد. براي بررسي شکل و اندازه ذرات پودر شيشه، از ميکروسکوپ الکتروني عبوري (TEM) بهره گرفته شد. پودر شيش? زيست فعال در محلول شبيه سازي شد? بدن (SBF)، به مدت سي روز غوطه ور گرديد و از روش طيف سنجي مادون قرمز (FTIR) براي تشخيص و تأييد تشکيل لاي? آپاتيت بر روي آن استفاده شد. پوشش شيش? زيست فعال به روش سل- ژل بر روي زير لاي? فولاد زنگ نزن 316 ال اعمال گرديد. مورفولوژي و ريز ساختار سطح پوشش به کمک ميکروسکوپ الکتروني روبشي (SEM) بررسي شد. از روش پراش پرتو ايکس (XRD) و آناليز توزيع انرژي پرتو ايکس (EDX) نيز براي مشخص نمودن ترکيب فازها و عناصر در پودر و پوشش استفاده شد. آزمون هاي الکتروشيميايي پلاريزاسيون پتانسيوديناميکي در دو محلول فيزيولوژيکي مختلف و به منظور مقايسه رفتار خوردگي نمونه هاي فولادي پوشش داده شده و بدون پوشش انجام گرفت. براي ارزيابي مقاومت فولاد زنگ نزن پوشش داده شده با شيشه زيست فعال در برابر حفره دار شدن نيز آزمون پتانسيو ديناميک سيکلي انجام شد. تصاوير گرفته شده با TEM، حصول پودر در اندازه هاي زير 100 نانومتر را تأييد کرد. نتايج بعدي حاکي از تشکيل پوشش شيش? بدون ترک و يکنواخت بوسيله روش سل- ژل بر روي زير لاي? فولادي بود. تأثير افزودن مواد شيميايي به سل بر روي حصول پوشش بدون ترک، ارزيابي گرديد. آزمون FTIR تشکيل لاي? آپاتيت را بر روي پودر شيش? زيست فعال تأييد کرد که اين خود نشاني از زيست فعالي شيش? زيستي ساخته شده بود. همچنين ملاحظه شد که در شيشه هايي که بالاتر از دماي 900 درج? سانتي گراد عمليات حرارتي شده بودند، فاز لارنيت (Ca 2 SiO 4 ) تشکيل شده بود. پوشش، مقاومت خوردگي زير لايه را بهبود داد و چگالي جريان خوردگي در نمونه هاي پوشش دار کمتر از نمونه هاي بدون پوشش بود. مقاومت فولاد با پوشش در برابر حفره دار شدن نيز افزايش يافته بود. اين پديده مستقل از نوع محيط فيزيولوژيکي مي باشد. پوشش شيش? زيست فعال اعمال شده به روش سل- ژل مي تواند از يکسو با کاهش آزاد شدن يون هاي فلزي زيست سازگاري کاشتني فلزي مصرفي در بدن را بهبود دهد و از طرف ديگر با توانمندي بالقوه خود منجر به ترويج رشد استخوان و همبندي با آن مي گردد.
