Skip to main content
SUPERVISOR
Samsolall Ayubi,Hossein Khademi Moughari
شمس اله ایوبی (استاد مشاور) حسین خادمی موغاری (استاد راهنما)
 
STUDENT
Poia Hoshiar
پویا هوشیار

FACULTY - DEPARTMENT

دانشکده کشاورزی
DEGREE
Master of Science (MSc)
YEAR
1391

TITLE

Profile Distribution of Selected Nutritional Elements and Heavy Metals in Kuhrang Rangeland Soils as Affected by Plant Species and Parent Materials
Parent material and vegetation are two important and influential factor in the formation of soil. Type of elements in the soil and their availability to plants depends heavily on soil parent material, as different parent material releases different amount of element during the weathering process. However, type and density of vegetation change with amount of organic matter and mechanism of element cycle, Overshadowed the availability of element in rangeland ecosystem. Botanical characteristics of the vegetation and the amount of plant residue added to the soil, determined importance of that plant species in releases of the element in soil and uptake by plant. Heavy elements that existing in pasture soil, with Entering to the plant and animal tissue come into the human food chain and endanger human health. Therefore studies the Trend of change of heavy element in soil and amount of heavy element Absorbed by plant can provided necessary knowledge to predict human health risks. This study were conducted to investigated profile distribution of heavy element and nutritional affected by Astragalus and Daphne and different parent material in upland rangeland around Koohrang city as an example of the Zagros rangeland. The experiment were conducted as factorial and completely randomized design with three replicated. In The study area selected three different parent material that included fossiliferous argillaceous limestone, fossiliferous dolomitic limestone and fossiliferous conglomerate red sandstone and in each parent material three places were selected. In each place two profiles with Astragalus and Daphne and a profile for the region without the plant as a control profile to depth of 100 cm were drilling and sampled. Then the physical and chemical properties and concentrations of nutritional and heavy element in soil profile (including soil texture, pH, the amount of lime and etc) and the concentration of heavy element (zinc, copper, iron and nickel) was measured in plants. The results showed that heavy metals have significant positive correlation with organic carbon and cation exchange capacity and a significant negative correlation with amount of soil lime. Existence of vegetation with effects on soil organic carbon, have an important role in fixing the heavy element in top soil and increase the availability of nutrients in the upper horizon. Organic matter as an important elements absorbent and kept them at surface of soil and prevent movement of them in profile depth. Type of parent material have significant effect on amount of soil element while the vegetation in some cases could not make a significant difference in concentration of element. Red conglomerate parent material Because of more resistance to weathering have a coarser texture and release fewer element compare to argillaceous limestone and dolomite in soil. Soils formed on limestone marl and limestone dolomitic parent material because of more development and due to more soil depth have more organic matter, cation exchange capacity and percentage of clay and silt compare with soils formed on red conglomerate. Soils formed on the red conglomerate parent material due to coarse texture compared to limestone parent material have more sand. Trend changing of total and adsorbed concentration of element in profile is similar, so that changes in different depths of the profiles obeyed a similar pattern. Key words : parent material, vegetation, nutritional element, heavy element, profile distribution
ماده مادری و پوشش گیاهی دو عامل مهم و تأثیرگذار در تشکیل خاک به حساب می آیند. نوع عناصر موجود در خاک و میزان فراهمی آن ها برای گیاه به شدت به ماده مادری خاک وابسته است، به طوری که ماده مادری متفاوت مقادیر متفاوتی از عناصر را در روند هوادیدگی در خاک آزاد می کند. از طرفی نوع و تراکم پوشش گیاهی با تغییر در میزان ماده آلی و مکانیسم چرخه عناصر، فراهمی عناصر را در اکوسیستم های مرتعی تحت الشعاع قرار می دهد. ویژگی های گیاهشناسی هر پوشش گیاهی و مقدار بقایای گیاهی اضافه شده آن به خاک، اهمیت آن گونه گیاهی را در مقدار عنصر آزاد شده در خاک و جذب شده در گیاه تعیین می کند. عناصر سنگین در خاک مراتع با ورود به بافت های گیاهی و جانوری وارد چرخه غذایی انسان شده و سلامت انسان را به مخاطره می اندازد. از این رو مطالعه روند تغییرات عناصر سنگین در خاک و مقدار عناصر سنگین جذب شده در گیاه می تواند آگاهی لازم را در پیش بینی مخاطرات موجود بر سر راه سلامتی انسان فراهم کند. این مطالعه در ارتباط با توزیع پروفیلی عناصر سنگین و تغذیه ای تحت تاثیر گونه های گیاهی گون و دافنه و مواد مادری مختلف (آهک مارنی،آهک فسیل دار وکنگلومرای قرمز) در مراتع کوهستانی اطراف شهرستان کوهرنگ به عنوان نمونه ای از مراتع زاگرس انجام شد. این تحقیق به صورت آزمایش فاکتوریل و در قالب طرح کاملا تصادفی و با سه تکرار انجام گرفت. بدین منظور در منطقه مورد مطالعه سه ماده مادری متفاوت شامل آهک مارنی فسیل دار، آهک دولومیتی فسیل دار و کنگلومرا و ماسه سنگ قرمز انتخاب و در هر ماده مادری سه مکان انتخاب شدند. در هر مکان دو پروفیل برای گیاهان گون و دافنه و یک پروفیل در منطقه بدون گیاه به عنوان پروفیل شاهد تا عمق 100 سانتی متر حفر و نمونه‌برداری گردید. سپس خصوصیات فیزیکی، شیمیایی، غلظت عناصر تغذیه ای و سنگین در پروفیل خاک و غلظت عناصر سنگین در گیاه مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد که فلزات سنگین ارتباط مثبت و معنی دار با کربن آلی و گنجایش تبادل کاتیونی و ارتباط منفی و معنی داری با مقدار آهک خاک دارند. وجود پوشش گیاهی با اثر بر میزان کربن آلی خاک، نقش مهمی در تثبیت عناصر سنگین در سطح الاض داشته و سبب افزایش فراهمی عناصر در افق رویین گردیده است. ماده آلی به عنوان یک جاذب مهم عناصر، آن ها را در سطح خاک نگه داشته و از حرکت آن ها در عمق پروفیل ممانعت می کند. نوع ماده مادری اثر معنی داری بر مقدار عناصر خاک داشت در حالی که پوشش گیاهی در برخی موارد نتوانست تفاوت معنی داری در غلظت عناصر ایجاد کند. ماده مادری کنگلومرای قرمز به دلیل بافت درشت تر، مقدار عناصر کم تری در خاک نسبت به آهک مارنی و دولومیتی آزاد می‌نماید. خاک های تشکیل شده بر روی مواد مادری آهک مارنی و آهک دولومیتی به دلیل تکامل بیش تر و در نتیجه عمق خاک بیش تر دارای ماده آلی، ظرفیت تبادل کاتیونی، درصد رس و درصد سیلت بیش تری نسبت به خاک تشکیل شده بر روی کنگلومرای قرمز هستند. خاک های تشکیل شده بر روی ماده مادری کنگلومرای قرمز، نسبت به مواد مادری آهکی دارای درصد شن بیش تری هستند. روند تغییرات غلظت کل و قابل جذب عناصر در پروفیل یکسان است، به گونه ای که تغییرات در اعماق مختلف پروفیل از الگوی مشابهی پیروی می‌نماید. همچنین مشاهده می‌گردد که ماده مادری و پوشش گیاهی می‌توانند بر غلظت عناصر سنگین در بافت گیاهی تأثیر معنی‌داری داشته باشند. نکته‌ی مهم در رابطه با غلظت عناصر سنگین در گیاه این است که غلظت برخی عناصر نظیر نیکل، مس و آهن در ریشه بیشتر از اندام هوایی بوده یا به عبارتی نرخ انتقالشان به اندام هوایی پایین می‌باشد و این به دلیل کم‌تحرک بودن عناصر مذکور در گیاه است و در مقابل نرخ انتقال به اندام هوایی برای عنصر روی بالاتر است که می تواند حاکی از تحرک نسبی بیشتر این عنصر در گیاه باشد. کلمات کلیدی : ماده مادری، پوشش گیاهی، عناصر تغذیه ای، عناصر سنگین، توزیع پروفیلی

ارتقاء امنیت وب با وف بومی