بررسی ارتباط بین ساختار شهر و احتمال بروز بیماری های قلبی عروقی در شهر اصفهان

STUDENT

DEGREE

YEAR

In recent decades increase in population growth and urbanization have led to an increase in environmental pollution, which are the main causes of several diseases prevalence. Non-communicable diseases are the most important cause of human death in the world. Cardiovascular diseases are one type of non-communicable diseases. Several studies have shown that urban characteristics such as type and composition of land uses, distance to city center as well as lifestyle-related factors, are the important risk factor to human health. Urban structure is a structural arrangement of different land-uses such as green spaces, residents, recreational area, urban street network and public places. These urban factors influence population health and diseases prevalence, in related to their properties. The purpose of this study was to investigate the relationship between city structure and cardiovascular diseases risk in Isfahan. Isfahan is one of the major cities of Iran where the prevalence of cardiovascular diseases is high due to its characteristics. Cardiology data from Isfahan Cardiovascular Research Institute was collected and separated and mapped in GIS by patients' addresses in 15 Isfahan urban districts. The relationship between the prevalence of cardiovascular diseases and urban and socio-economic parameters such as population density, green space, residential building area, aging, distance from city center and education studied by statistical analysis (Principal Components Analysis, regression tree, analysis of variance, cluster analysis, Nonparametric regression analysis). The results showed the inverserelationshietween distance to city center and the prevalence of cardiovascular diseases, so that with increasing distance to city center of more than 4000 meters, the prevalence of cardiovascular diseases declines sharply. There is also a direct correlation between the aging and cardiovascular diseases risk, so that by increased the aging population rate from 2% to 16%, the prevalence of cardiovascular diseases increased from 1.4% to 2%. On the other hand, the prevalence of cardiovascular diseases decreases with increasing in average of residential building (more than 36 square meters per person). Such relation observed between green space areas (more than 40 square meters per person). The effects of educational variables and population density on the prevalence of cardiovascular diseases aren’t significant. Regarding to the effects of urban structure and it's characteristics on the the prevalence of cardiovascular diseases, considering these variables in urban management and citizens health studies and planning is so important. Keywords : distance from city center, regression tree model, prevalence of cardiovascular diseases.

رشد جمعیت در دهه های اخیر وگسترش شهر نشینی، منجر به افزایش میزان آلودگی های زیست محیطی شده است که این مسائل عامل اصلی شیوع بیماری های متعددی به شمار می‌آیند.بیماری‌های غیر واگیر مهم‌ترین علت مرگ انسان در جهان هستند. از جمله بیمارهای غیر واگیر، بیماری‌های قلبی عروقی را می توان نام برد.ساختار شهر ترکیبی از مکان‌های گوناگون از جمله فضای سبز، سکونت گاهها، مکان‌های تفریحی، راه‌های ارتباطی و مکان‌های عمومی است که هر کدام به نحوی با توجه به موقعیت و شرایطی که دارند بر روی بیماری ها و سلامت جامعه اثر گذار می باشند. هدف پژوهش حاضر بررسی ارتباط بین ساختار شهر واحتمال بروز بیماری‌های قلبی و عروقی در شهر اصفهان می‌باشد. شهر اصفهان یکی از کلان شهر های کشور ایران به شمار می‌آید که رشد بیماری های قلبی و عروقی با توجه به خصوصیات آن زیاد است. اطلاعات بیماران قلبی از پژوهشکده قلب و عروق اصفهان جمع آوری گردیده و پس از تفکیک بیماران قلبی عروقی براساس محل سکونت در سطح مناطق 15 گانه شهری و محلات شهری، اقدام به تهیه و تجزیه تحلیل نقشه‌های کاربری اصفهان و موقعیت بیماران در محیط GIS و آمارنامه شهر اصفهان گردید. رابطه میزان بروز بیماری‌های قلبی و عروقی با پارامترهای مرتبط همچون تراکم جمعیت، فضای سبز، متوسط متراژمسکونی، پیری، فاصله از مرکز شهر و آموزش با استفاده از آنالیزهای آماری (تحلیل مولفه های اصلی، رگرسیون درختی، تجزیه وتحلیل واریانس، خوشه بندی و رگرسیون غیرپارامتریک ) تحلیل شد. نتایج بدست آمده نشان داد که بین فاصله از مرکز شهر و میزان بیماری قلبی عروقی رابطه عکس حاکم است به طوری که هر چه فاصله از مرکز شهر بیش از 4000 متر افزایش یابد میزان شیوع بیماری قلبی عروقی به شدت کاهش می یابد. بدین معنا که با حرکت به سمت حاشیه شهر ، میزان شیوع بیماری قلبی عروقی کم می شود. همچنین بین درصد پیری و بیماری قلبی عروقی رابطه مستقیم وجود دارد بطوری که با افزایش پیری از 2 % به 16 % در محلات میزان شیوع بیماری قلبی عروقی از 4/1 به 2 درصد افزایش می یابد. از طرف دیگر با افزایش متوسط متراژ واحدهای مسکونی (بالای 36 متر مربع بر نفر) میزان شیوع بیماری‌های قلبی عروقی کاهش پیدا می کند. با افزایش فضای سبز (بیش از 40 متر مربع برای هر نفر) میزان شیوع بیماری قلبی عروقی کاهش یافته است. متغیرهای آموزش و تراکم جمعیت از نظر آماری تاثیر معناداری بر شیوع بیماری های قلبی و عروقی ندارد. باتوجه به اینکه ساختار و خصوصیات شهری بر بروز بیماری های قلبی عروقی در شهرهای بزرگ موثر است، در نظر گرفتن آنها در مدیریت شهری و برنامه‌ریزی و مدیریت سلامت شهروندان حائز اهمیت می باشد. کلمات کلیدی: فاصله از مرکز شهر، مدل رگرسیون درختی، شیوع بیماری قلبی عروقی.