Skip to main content
SUPERVISOR
Abdolmajid Rezai,Javad Keramat,Mehdi Bassiri
عبدالمجید رضایی (استاد مشاور) جواد کرامت (استاد مشاور) مهدی بصیری اصفهانی (استاد راهنما)
 
STUDENT
Ezatollah Moradi
عزت الله مرادی

FACULTY - DEPARTMENT

دانشکده منابع طبیعی
DEGREE
Master of Science (MSc)
YEAR
1383

TITLE

Seasonal variation of total non structural carbohydrate (TNC) levels in "Bromus tomentellus" on moderately and heavily grazed sites in Semirom.
: One of the problems of rangelands in Iran is early grazing by rural and tribal community livestocks. Regeneration and sustenance of some of important range species are threatened by improper entering date. Non structural carbohydrate reserves are considered to be very crucial for regrowth and vigor of range plants after defoliation and for beginning of growing period. Bromus tomentellus is one of the important and wide spread species in Iran . This species is palatable therefore is intensively utilized by all species of livestocks specialy in early growth stage. This study was conducted during growing season of year 2005 in Shahid Hamzavi research station Hanna, Semirom, Isfahan province. Non structural carbohydrate reserves change of this species was investigated in two range sites with heavy grazing and proper grazing histories. Phenological stages selected for sampling were: early growth stage (3-4 leaves), Panicle emergence and seed ripening. Shoot (stem base) and root samples were collected from six random plants in phonological stages in each site. According to AOAC, Sheffer-somogy(1940) method, total non structural carbohydrates levels were determined. Results indicated that in seed ripening stage in proper grazing site TNC was 2.23 mg/g and significantly (p 0.01) higher than in heavy grazing site (1.25 mg/g). Roots contained significantly (p 0.01) higher levels of TNC than shoots. TNC levels were lowest in early growth stage and highest in panicle emergence stage. This results emphasized the degrading effects of early grazing and panicle emergence to be the proper time for beginning of grazing period. Key words : Non structural carbohydrate reserves, TNC, TAC, Bromus tomentellus, Phenological stages, Grazing.
یکی از مشکلات مراتع ایران عدم رعایت زمان مناسب ورود وخروج دام می‌باشد. این موضوع صدمات زیادی را به مراتع وارد نموده است به گونه‌ای که زادآوری و بقاء تعداد زیادی از گونه‌های مهم وخوش خوراک مرتعی با تهدید روبرو شده است. مجموع کربوهیدرات های غیر ساختاری (TNC)به عنوان منبع اصلی ذخایر غذایی گیاهان محسوب می‌شود که گیاهان از این ذخایر برای تنفس، رشد اولیه، رشد مجدد پس از برداشت یا چرا شدن و نیازهای دیگر استفاده می‌ کنند. گونه بروموس تومنتلوس یکی از گونه‌های مهم مرتعی است که در اکثر مراتع ایران به ویژه مناطق خشک ونیمه خشک یافت می‌شود و معمولأ بدون توجه به تحمل وآمادگی این گونه چرا می گردد. این تحقیق در ایستگاه تحقیقات منابع طبیعی شهید حمزوی حناء واقع در شهرستان سمیرم استان اصفهان به منظور تعیین تغییرات ذخایر کربوهیدرات های غیر ساختاری گونه مورد مطالعه در مراحل فنولوژیک و نیز تعیین بهترین زمان آمادگی گیاه جهت انجام چرا صورت پذیرفت. تغییرات ذخایر کربوهیدرات های غیر ساختاری در دو مکان با سابقه چرای سنگین و چرای سبک در سه مرحله فنولوژیکی سه الی چهار برگی شدن، ظهور خوشه‌ های گل آذین و رسیدن بذر در دو محل ذخیره یعنی ریشه و ساقه مطالعه شد. در مرحله رسیدن بذر ذخیره کربوهیدرات های غیر ساختاری در مکان قرق (12 سال) نیز با دو مکان دیگر مقایسه شد. در این مطالعه از یک طرح کاملأ تصادفی با 6 تکرار استفاده شد بدین گونه که در هر یک از دو مکان 18 پایة گیاهی همسان با عمر حدوداً دو سال با تاج پوشش مساوی انتخاب شد و در هر مرحله فنولوژیکی 6 پایه به صورت کاملاً تصادفی انتخاب و به طور کامل از خاک خارج شدند و از ساقه و ریشه هر گیاه نمونه برداری شد. برای اندازه‌گیری میزان کربوهیدرات های غیر ساختاری ابتدا عصاره قندی با استفاده از اسید سولفوریک 2/0 نرمال استخراج شد[46]. سپس از دستورالعمل انجمن شیمیدانان تجزیه آمریکا ( Association o f Official Analytical Chemists ) با روش شفر- سوموگی میزان TNC تعیین گردید. نتایج نشان داد که بین سه مکان قرق، چرای سبک و سنگین در مرحله رسیدن بذر تفاوت معنی‌داری در سطح احتمال یک درصد وجود دارد(p 0/01). به گونه‌ای که ذخیره کربوهیدرات های غیر ساختاری در قرق بیشترین(mg/g 55 /3) و در چرای سنگین کمترین(mg/g 308/0) مقدار اندازه‌گیری شد. بین دو محل ذخیره مورد مطالعه یعنی ساقه و ریشه در مکانهای مورد مطالعه با ضریب احتمال یک درصد تفاوت معنی‌داری وجود دارد(p 0/01) به گونه‌ای که میزان ذخایر TNCدر ریشه به طور معنی‌داری بیش از ساقه می‌باشد. بهترین زمان چرا در منطقه مورد مطالعه مرحله ظهور خوشه‌ های گل آذین می‌باشد(هفته اول خرداد ماه) زیرا در این موقع ذخایر TNC در حداکثر خود می‌باشند و در صورت انجام چرای صحیح و اصولی گیاه قادر به بازسازی خود خواهد بود. بنابراین پیشنهاد می‌شود چرای گیاهان تا این زمان به تعویق افتد.

ارتقاء امنیت وب با وف بومی