Skip to main content
SUPERVISOR
Samsolall Ayubi,Hossein Khademi Moughari,Ahmad Jalalian
شمس اله ایوبی (استاد مشاور) حسین خادمی موغاری (استاد راهنما) احمد جلالیان (استاد مشاور)
 
STUDENT
Saeid Hojati
سعید حجتی

FACULTY - DEPARTMENT

دانشکده کشاورزی
DEGREE
Doctor of Philosophy (PhD)
YEAR
1385
Very few studies have investigated the occurrence and genesis of fibrous clay minerals in soils and associated Tertiary sediments in Iran. This investigation aimed: (1) to identify the distribution and genesis of palygorskite and sepiolite in soils and their associated Tertiary parent sediments in central Iran and Zagros regions, and (2) to identify the changes in physicochemical and mineralogical compositions of the dust particles deposited along an elevational transect ranging from central Iran to the Zagros Mountains. Thirty four Tertiary sediments from both central Iran and Zagros regions and a total number of 24 soil profiles developed on these sediments were sampled and analyzed for their physicochemical and mineralogical characteristics. Dust samples from 12 locations along a transect from central Iran to Zagros Mountains were also sampled and analyzed. Results showed that all soils, sediments of Neogene ages and dust samples from central Iran are highly palygorskitic. However, no trace of palygorskite was found in soils and studied Tertiary sediments of Zagros region. Both pedogenic and inheritance origin have been involved in the distribution of palygorskite in soils of central Iran. The properties of dust samples along the studied transect highly depend on the elevation and climate. However, the properties can be influenced by the dust storms probably originating from sources outside the country.
اگرچه حضور کانی های فیبری و بویژه پالیگورسکیت در خاک ها و برخی مواد مادری آنها در کشور ثابت شده است، لیکن اطلاعات بسیار اندکی در رابطه با پراکنش و چگونگی تشکیل این کانی ها در رسوبات ترشیاری ایران و خاک های توسعه یافته بر روی آنها وجود دارد. این رساله با اهداف بررسی حضور کانی های فیبری در برخی رسوبات ترشیاری ایران مرکزی و زاگرس و ایجاد ارتباط بین رسوبات حاوی این کانی ها و زمین شناسی و جغرافیای دیرین این مناطق، بررسی نقش مواد مادری در توزیع کانی های مذکور و تعیین مهمترین عوامل مؤثر در پراکنش و تشکیل این کانی ها در خاک های توسعه یافته بر روی رسوبات ترشیاری در مناطق ایران مرکزی و زاگرس انجام شد. بدین منظور تعداد 34 نمونه رسوبات ترشیاری و تعداد20 پروفیل خاک های تشکیل شده بر روی رسوبات ترشیاری این مناطق با استفاده از روش های پراش پرتو ایکس و میکروسکوپ الکترونی عبوری و روبشی مطالعه شدند. به منظور بررسی تأثیر آب زیرزمینی شور و قلیا بر تشکیل کانی پالیگورسکیت، از تعداد 4 پروفیل خاک در طول یک کاتنای آهکی و با عمق آب زیرزمینی متفاوت نمونه برداری شد. همچنین به منظور بررسی حضور کانی پالیگورسکیت در ذرات گرد و غبار و تعیین تأثیر بروز طوفان های گرد و غبار بر الگوی کانی شناختی و خصوصیات فیزیکوشیمیایی ذرات گرد و غبار از تعداد 12 نقطه در طول یک ترانسکت اقلیمی- ارتفاعی در دو زمان مختلف نمونه برداری شد. نتایج نشان داد که رسوبات با سنین پالئوسن، ائوسن و الیگوسن در ایران مرکزی و رسوبات ترشیاری با سنین ائوسن-الیگوسن و الیگوسن-میوسن و خاک های تشکیل شده بر روی آنها در منطقه زاگرس فاقد کانی های فیبری هستند. در مقابل، مقادیر قابل توجهی از کانی پالیگورسکیت در رسوبات ترشیاری میوسن و پلیوسن ایران مرکزی و خاک های تشکیل شده بر روی آنها وجود دارد.کانی سپیولیت به جزء در یک نمونه رسوب ترشیاری پلیوسن در ایران مرکزی مشاهده نشد. همچنین بر اساس نتایج این مطالعه کانی اسمکتیت فروانترین کانی همراه با پالیگورسکیت در کلیه خاک ها و رسوبات مورد مطالعه تشخیص داده شد. ترسیم دیاگرام پایداری کانی پالیگورسکیت-اسمکتیت در خاک ها و رسوبات ترشیاری مورد مطالعه نشان داد که در رسوبات با سنین میوسن و پلیوسن و خاک های تشکیل شده بر روی آنها کانی پالیگورسکیت در مقایسه با اسمکتیت پایدارتر بوده و در این رسوبات شرایط برای تشکیل کانی پالیگورسکیت از اسمکتیت محتمل به نظر می رسد. در همین ارتباط نتایج نشان داد که رسوبات ترشیاری پالئوژن در ایران مرکزی و زاگرس در محدوده پایداری کانی اسمکتیت واقع می شوند. بیشترین مقدار پالیگورسکیت در افق های تجمع گچ و افق های با تجمع همزمان گچ و آهک وجود دارد. مقایسه ترکیب کانی شناسی رسوبات ترشیاری ایران مرکزی و خاک های حاصل از آنها نشان داد که عمده کانی های موجود در این خاک ها به ارث رسیده از رسوبات ترشیاری است. به کارگیری روش چندمتغیره آماری تحلیل تشخیصی نشان داد که کانی پالیگورسکیت در افق های By، Byz و Bk عمدتاً در نتیجه فعل و انفعالات خاکسازی ایجاد شده است. نتایج حاصل از تجزیه مؤلفه های اصلی نشان داد که نسبت منیزیوم به کلسیم محلول، پ-هاش، سیلیسیم محلول و گچ بیشترین نقش را در تشکیل و پراکنش کانی پالیگورسکیت در خاک ها و مواد مادری مورد مطالعه ایفا می کنند.

ارتقاء امنیت وب با وف بومی