تاثیر سه گونه نماتد پاتوژن حشراتSteinernema feltiae،S.carpocapsaeو Heterorhabditis bacteriophora در کنترل تریپس پیاز Thrips tabaci (Thysanoptera: Thripidae)

STUDENT

DEGREE

YEAR

Considering the importance of biological control of the onion thrips, Thrips tabaci (Thysanoptera: Thripidae), the potential of entomopathogenic nematodes (E) against soil-dwelling life stages of the pest and the combination of E with 1) different host plants of T. tabaci and 2) thrips pre-treatment with insecticides were studied under laboratory and semi-field conditions. In the laboratory experiment, the E were included a native isolate of Steinernema feltiae (T1) and three commercial strains, S. feltiae , S. carpocapsae (Rhabditida: Steinernematidae) and Heterorhabditis bacteriophora (Rhabditidae: Heterorhabditidae). The pathogenicity of E were tested at concentrations of 400 and 1000 infective juveniles (IJs) cm -2 against the second instar larvae (L2), prepupae and pupae of the thrips. This was followed with trials compared efficacy of S.carpocapsae at concentrations of 400 and 1000 IJs/cm -2 on the thrips fed on different host plants, i.e. onion shoots, Allium cepa (L.), pods of green beans, Phaseolus vulgaris (L.) and cucumber fruits, Cucumis sativus (L.). Also, the effect of insect pre-treatment with insecticides, i.e. imidaclopride, deltametrin and abamectin, on S. carpocapsae and H. bacteriophora pathogenicity at concentrations of 400 and 1000 IJs/cm -2 against the thrips larvae was studied in the laboratory. In the semi-field experiments, effect of two E, S. carpocapsae and H. bacteriophora , at concentrations of 10 4 and 2×10 4 IJs ml -1 against onion thrips larvae was tested. The results indicated that thrips stages, concentrations, EPN species/strains caused significant differences in terms of efficacy against the onion thrips. The highest onion thrips mortality was recorded for prepupal (92%) and pupal (92.59%) stages at 1000 IJs cm -2 by S. feltiae (T1) and S. carpocapsae , respectively. However, the commercial strain of S. feltiae at 400 IJs cm -2 caused the lowest rate of pathogenicity against larval stage. In these experiments, increasing concentrations of selected EPN species/strains led to an increase in thrips mortality and prepupal and pupal stages were more sensitive to E. Among different host plants, green bean with 41.63% mortality at 1000 IJs cm -2 induced significantly higher mortality by S. carpocapsae against the onion thrips than other plants. S. carpocapsae , H. bacteriophora and different insecticides interact synergistically and antagonistically on the mortality of L2, respectively. In these experiments, imidaclopride pre-treatment induced the highest mortality (53.87%) by S. carpocapsae at 1000 IJs cm -2 , and the lowest mortality by H. bacteriophora (9.56%) at 400 IJs cm -2 against thrips larval stage. No significant differences were detected by application of different treatments in the semi-field experiment. Keywords: Onion thrips, Entomopathogenic nematodes, Biological control, Thrips life stages, Host plants, insecticides.

با توجه به اهمیت کنترل بیولوژیک تریپس پیاز،(Thysanoptera: Thripidae) Thrips tabaci ، پتانسیل نماتدهای بیماری زای حشرات در کنترل مراحل خاکزی این آفت و همچنین اثر ترکیب این نماتدها با گیاهان مختلف میزبان تریپس و حشره کش ها در شرایط آزمایشگاهی و گلخانه ای مورد ارزیابی قرار گرفت. در شرایط آزمایشگاهی، نماتدهای مورد استفاده شامل جدایه بومی نماتد Steinernema feltiae (T1) و سه گونه/نژاد تجاری نماتدهای S. feltiae ، S. carpocapsae (Rhabditida: Steinernematidae) و Heterorhabditis bacteriophora (Rhabditidae: Heterorhabditidae) بودند. اثر بیماری زایی این نماتدها در غلظت های 400 و 1000 نماتد بیماری زا به ازای هر سانتی متر مربع سطح، علیه مراحل لارو سن دوم، پیش شفیره و شفیره تریپس پیاز مورد ارزیابی قرار گرفت. در آزمایش های تاثیر گیاه میزبان، اثر نماتد S. carpocapsae در غلظت های 400 و 1000 نماتد بیماری زا/سانتی متر مربع سطح، روی تریپس تغذیه کرده از سه میزبان گیاهی شامل برگ پیاز Allium cepa (L.)، غلاف لوبیا سبز Phaseolus vulgaris (L.) و میوه خیار(L.) Cucumis sativus مورد ارزیابی قرار گرفت . همچنین تاثیر پیش تیمار حشره با سموم ایمیداکلوپراید، دلتامترین و آبامکتین در حساسیت تریپس به نماتدهای S. carpocapsae و H. bacteriophora در غلظت های 400 و 1000 نماتد بیماری زا/سانتی متر مربع سطح، علیه لارو تریپس پیاز در شرایط آزمایشگاهی مطالعه شد. در آزمایشات گلخانه ای نیز، اثر نماتدهای S. carpocapsae و H. bacteriophora در غلظت های 10 4 و 10 4 ×2 لارو بیماری زا در هر میلی لیتر، علیه لارو تریپس پیاز مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج این تحقیق نشان داد که مراحل زندگی تریپس پیاز، غلظت ها و گونه ها/نژادهای نماتدهای بیماری زای حشرات باعث ایجاد تفاوت معنی دار در کنترل این آفت توسط نماتدها می شوند. بیشترین نرخ مرگ و میر ایجاد شده روی مراحل شفیرگی (59/92%) وپیش شفیرگی( 92%) و به ترتیب توسط نماتدهای (T1) S. feltiae و S. carpocapsae در غلظت 1000 نماتد بیماری زا/سانتی متر مربع سطح بود . کمترین نرخ تاثیر نیز توسط نژاد تجاری نماتد S. feltiae در غلظت 400 نماتد بیماری زا/سانتی متر مربع با 7/3% مرگ و میر بر لارو تریپس پیاز ایجاد گردید. در این آزمایشات، با افزایش غلظت، نرخ مرگ و میر تریپس افزایش یافته و مراحل پیش شفیره و شفیره حساسیت بیشتری به نماتدها داشتند. از میان گیاهان میزبان مختلف، تغذیه لاروهای تریپس از لوبیاسبز باعث ایجاد مرگ و میر بالاتری توسط نماتد S. carpocapsae شد که این مقدار در غلظت 1000 نماتد بیماری زا/سانتی متر مربع سطح، 63/41% بود. پیش تیمار لاروهای تریپس پیاز توسط سموم حشره کش به ترتیب باعث ایجاد اثرات سینرژیستی و آنتاگونیستی در کارایی نماتدهای S. carpocapsae و H. bacteriophora شد. در این آزمایشات پیش تیمار سم ایمیداکلوپراید بر لاروهای تریپس پیاز و استفاده از نماتد S. carpocapsae در غلظت 1000 نماتد بیماری زا/سانتی متر مربع سطح با 87/53% مرگ و میر بیشترین و پیش تیمار همین سم بر لاروها و استفاده از نماتد H. bacteriophora در غلظت 400 نماتد بیماری زا/سانتی متر مربع سطح با 56/9% مرگ و میر، کمترین اثر را ایجاد کرد. در آزمایشات شبه گلخانه ای تفاوت معنی داری بین تیمارهای مختلف مشاهده نشد. با توجه به نتایج آزمایش ها، استفاده از نماتدهای Steinernema . علیه مراحل پیش شفیره و شفیره تریپس پیاز پیشنهاد می شود. کلمات کلیدی: تریپس پیاز، نماتدهای بیماری زای حشرات، کنترل بیولوژیک، مراحل زندگی تریپس، گیاه میزبان، حشره کش ها