: بیماری‌ها و آلاینده‌ها از عوامل تأثیرگذار بر مراحل رشد و نمو جنینی تخم ماهیان هست که گاهاً سبب تلفات در تفریخگاه‌ها می‌شود. استفاده از روش‌های مختلف تصفیه‌ای در کاهش میزان عوامل مزاحم ناشی از متابولیسم جنین و عوامل خارجی ناشی از آب سیستم تفریخگاهی از قبیل قارچ‌ها، باکتری‌های گرم مثبت و منفی مؤثر است. استفاده از مواد شیمیایی به‌ دلیل ممنوعیت‌های بهداشتی و عوارض متعددی که بر آبزی و تخم آن‌ها وارد می‌سازند، مورداستفاده قرار نمی‌گیرند. در این تحقیق با استفاده از دوپایه معدنی (کلینوپتیلولایت و بنتونیت) و آلی (کیتوزان) و با استفاده از روش‌های مختلف از قبیل به‌کارگیری فعال‌کننده‌های سطحی، اسیدهای معدنی و سایر ترکیبات، ساختار مواد به‌منظور ایجاد خاصیت ضد ‌میکروبی و جذب ترکیبات باردار آنیونی و کاتیونی اصلاح گردید. ساختار ترکیبات توسط روش‌های FESEM، XRD، EDX و FTIR بررسی گردید، سپس توان ضد باکتریایی و قارچی ترکیبات علیه پنج باکتری بیماری‌زای آبزیان (آئروموناس هیدروفیلا، یرسینیا راکری، استرپتوکوکوس اینیایی، ویبریو کمپلی، ادواردزیلا تاردا) و دو قارچ (ساپرولگنیا و فوزاریوم) در شرایط آزمایشگاهی ارزیابی شد. به‌منظور بررسی کارایی سیستم تفریخگاهی مدار‌بسته ابداعی در مرحله اول مبادرت به ساخت سیستم‌های تصفیه‌گر شیمیایی و سیستم‌ مدار‌بسته تفریخگاهی فاقد سیستم تصفیه‌گر به‌عنوان شاهد شد. در دستگاه‌های دارای سیستم تصفیه‌گر عفونت‌های قارچی بر تخم‌های در حال انکوباسیون مشاهده نگردید. این مورد نشان از کنترل عفونت قارچی توسط سیستم‌های تصفیه‌گر تعبیه‌شده در دستگاه‌های تفریخگاهی مدار‌بسته دارد. میزان درصد تخم‌های بدون عفونت قارچی از مرحله لقاح تا مرحله چشم زدگی در دستگاه‌های دارای سیستم تصفیه‌گر نسبت به گروه شاهد اختلاف معناداری مشاهده شد (05/0 P). همچنین میزان بازماندگی تخم‌ها از لقاح تا تفریخ تخم‌ها و لقاح تا کیسه زرده نسبت به گروه شاهد دارای اختلاف معناداری بود (05/0 P). میزان بدشکلی لاروی در دستگاه‌های دارای ترکیبات آلی بر پایه کیتوزان حاوی اکسید نقره و ترکیبات آلی و معدنی (بنتونیت و کلینوپتیلولایت) و آلی (کیتوزان) حاوی نانو نقره نسبت به گروه شاهد و دستگاه دارای سیستم تصفیه‌گر حاوی ترکیبات معدنی بر پایه زئولیت کلینوپتیلولایت و رس بنتونیت اصلاح‌شده با سورفکتانت‌های کاتیونی دارای اختلاف معناداری بود (05/0 P). اختلاف معناداری بین دستگاه دارای سیستم تصفیه‌گر حاوی ترکیبات معدنی بر پایه زئولیت کلینوپتیلولایت و رس بنتونیت اصلاح‌شده با سورفکتانت کاتیونی تترادسیل‌تری‌متیل‌آمونیم‌ بروماید و هگزادسیل‌تری‌متیل‌آمونیم‌ کلراید و دستگاه شاهد مشاهده نشد (05/0 P). در بخش میکروبی، پس از چالش باکتریایی توسط باکتری استرپتوکوکوس اینیایی، نتایج نشان داد که دستگاه‌های دارای سیستم تصفیه‌گر در مقایسه با سیستم شاهد قابلیت کنترل بیماری را داراد. نتایج این تحقیق نشان داد که سیستم‌های دارای ترکیبات حاوی فلزات سنگین نقره و مس اثرات سوء روی لارو آبزیان بودند، درحالی‌که در سیستم‌های تفریخگاهی دارای ترکیبات اصلاح‌شده با سورفکتانت این اثرات مشاهده نشد. کلیدواژه‌ها: آلاینده‌ها آنیونی و کاتیونی، سیستم تفریخگاهی مدار‌بسته، عوامل بیماری‌زا، عفونت قارچی، عفونت باکتریایی