Skip to main content
SUPERVISOR
Jamshid Razmjoo ghalaie,Parviz Ehsanzadeh,Hamid Reza Eshghizadeh Samani
جمشید رزمجو (استاد راهنما) پرویز احسان زاده (استاد راهنما) حمیدرضا عشقی زاده سامانی (استاد مشاور)
 
STUDENT
Ahmad Rajabi dehnavi
احمد رجبی دهنوی

FACULTY - DEPARTMENT

دانشکده کشاورزی
DEGREE
Master of Science (MSc)
YEAR
1392
The present study was conducted to examine the interactive effects of water deficit and foliar-applied Zn on morpho-physiologic, grain yield and essential oil attributes of 12 fennel genotypes consisting Urmia, Hamadan, Kerman, Shiraz, Birjand, Yazd, Ardabil, Avicenna, Kashan, Mashhad, Bushehr and Isfahan in 2014 at the Lavark Research Farm, Isfahan University of Technology, Isfahan, Iran as a split-split-plot 3-replicate randomized complete block design. Two levels of irrigation (40% and 80% depletion of available soil water) were chosen as main-plots, the 12 genotypes as sub-plots and two Zn levels (0 and 4 g kg -1 of ZnSo 4 ) as sub sub-plots in a field study.Drought tolerance index was determid and the genotypes were discriminated in three groups namely drought-tolerant (Shiraz, Urmia, and Kashan), drought-sensitive (Kashan, Birjand, Hamedan, Yazd, Isfahan and Ardabil), and moderately-tolerant (Avicenna, Mashhad and Bushehr). Water deficit led to significant decreases in leaf water potential, relative water content (RWC) and chlorophyll concentration, in contrary to significant increases in leaf proline concentration and antioxydative enzymes activities, i.e. superoxide dismutase (SOD), catalase (CAT), and ascorbate peroxidase (APX). Genotypic differences in growth, dry mass and grain yield and physiological responeses to water deficit wree detected, i.e. genotype “Kashan” out-performed the other genotypes in terms of physiological characteristics and grain yield under water deficit conditions. Foliar-applied Zn led to increases in physiological characteristics including leaf water potential, relative water content, leaf proline, chlorophyll a, chlorophyll b, and carotenoids concentrations, seed yield, seed essential oil content and yield and seed Zn concentration of fennel in general and the drought-stricken fennel plants in particular. Genotypes differed in their response to the Zn, genotype “Kashan” was found more responsive to the Zn, compared to the remaining genotypes. Findings of our study confirm that water deficit may cause serious decreases in fennel dry mass and grain yield but foliar application of Zn may ameliorate, at least in part, the adverse effect ot this abiotic stressor. Keywords : Drought, antioxidative enzymes, water potential, foliar-applied Zn, essential oil
پژوهش حاضر به‌منظور ارزیابی آثار خشکی بر خصوصیات مورفو-فیزیولوژیک، عملکرد دانه و اسانس دوازده توده رازیانه شامل ارومیه، همدان، کرمان، شیراز، بیرجند، یزد، اردبیل، ابن سینا، کاشان، مشهد، بوشهر و اصفهان، و محلول پاشی عنصر ریز مغذی روی به عنوان راهکاری کاربردی برای غلبه بر آثار زیان بار خشکی بر این گیاه دارویی در سال زراعی ??-???? به صورت کرت های دو بار خردشده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. در این آزمایش دو سطح آبیاری (آبیاری پس از تخلیه 40? رطوبت قابل استفاده در خاک به‌عنوان شاهد بدون تنش و تخلیه 80? به‌عنوان سطح تنش) به عنوان فاکتور اصلی و دوازده توده رازیانه به عنوان فاکتور فرعی و دو سطح عنصر ریز مغذی روی (محلول پاشی برگی) به میزان نزدیک به 4 لیتر در هکتار با غلظت چهار در هزار و شاهد بدون محلول پاشی به عنوان فاکتور فرعی فرعی در نظرگرفته شدند. بر اساس شاخص حساسیت به خشکی، توده‌های رازیانه مورد مطالعه در این آزمایش به سه گروه متحمل (توده های شیراز، ارومیه و کرمان)، تا حدی متحمل (توده های ابن سینا، مشهد و بوشهر) و حساس به خشکی (توده های کاشان، بیرجند، همدان، یزد، اصفهان و اردبیل) تقسیم بندی شدند. تنش خشکی موجب کاهش معنی دار صفات محتوای نسبی آب برگ، غلظت کلروفیل و کارتنوئید برگ، فعالیت آنزیم آسکوربات پراکسیداز، عملکرد و اجزا آن و همچنین عملکرد ماده خشک شد، در حالی که صفاتی نظیر غلظت پرولین، فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی کاتالاز و سوپراکسید دیسموتاز و غلظت و عملکرد ماده موثره را افزایش داد. در شرایط تنش خشکی توده کاشان از صفات فیزیولوژیک و در نتیجه عملکرد مناسب تر تحت شرایط کمبود آب برخوردار بود و به عنوان توده متحمل به خشکی معرفی شد. هرچند در بین توده‌های مورد بررسی تحت رژیم آبیاری، رتبه ی اول از لحاظ غلظت اسانس به توده‌ی ابن سینا در شرایط شاهد آبیاری اختصاص داشت، ولی رتبه های بعدی به دو توده ی یزد و کاشان در شرایط تنش خشکی مربوط بود. محلول‌پاشی عنصر روی به‌طور کلی موجب بهبود صفات مورد اندازه گیری نظیر پتانسیل آب برگ، محتوی نسبی آب برگ، غلظت کلروفیل a و b و کارتنویید، عملکرد و اجزا آن، عملکرد اسانس و غلظت عنصر روی در دانه به ویژه تحت شرایط کمبود آب شد که البته بین توده ها از نظر نوع و شدت پاسخ به عنصر روی تفاوت هایی مشاهده شد. توده کاشان از نظر پاسخ به محلول پاشی روی به‌ویژه تحت شرایط تنش رطوبتی بر سایر توده ها برتری داشت. محلول‌پاشی با این عنصر توانست عملکرد را در هر دو شرایط شاهد آبیاری و تنش رطوبتی نسبت به شاهد بدون محلول پاشی افزایش دهد. به‌طور کلی با توجه به اثرات مثبت مصرف کود سولفات روی در افزایش کیفیت و کمیت عملکرد دانه رازیانه و با توجه به کمبود گسترده عنصر روی در اغلب اراضی کشاورزی کشور، ضروری است در برنامه های مدیریت حاصلخیزی خاک وتغذیه گیاه حتی در گیاهان دارویی نظیر رازیانه به این عنصر غذایی مهم توجه شود. کلمات کلیدی : تنش خشکی، آنزیم های آنتی اکسیدانی، پتانسیل آب، سولفات روی، ماده موثره

ارتقاء امنیت وب با وف بومی